Het beste van HUMAN in historisch 2020

In 2020 maakten we weer een hoop schitterende documentaires. Zo veel, dat we een apart lijstje hiervoor hebben gemaakt, dat je hier vindt. Een handjevol van de allerbeste docu's van het afgelopen jaar zetten we hieronder nog eens voor je op een rijtje, voor als je alleen de hoogtepunten wilt zien.

Documentairemaker Milou Gevers (29) verloor tien jaar geleden zelf haar moeder aan zelfmoord en dacht vaak, net als de kinderen, dat zij de enige was. In haar documentaire Waarom bleef je niet voor mij? praat Milou met de kinderen over alles waar niemand over durft te beginnen.

De film werd bekroond met de VPRO Documentaireprijs voor de meest veelbelovende documentairecrew, en is ook nog eens de best bekeken documentaire op 2doc.nl van het afgelopen jaar.

Meer van onze bekroonde en best bekeken docu's zien? Klik hieronder op open. 

Hoewel de serie nog doorloopt in 2021, mag deze documentaireserie natuurlijk niet ontbreken als we het hebben over het beste van 2020. Sarah Sylbing en Ester Gould maakten eerder al Schuldig voor HUMAN, over schuldenproblematiek in Amsterdam-Noord. Met Klassen is dat opnieuw het werkgebied. 

Sylbing en Gould volgen achtstegroepers vlak voor het eindadvies voor de middelbare school. Sommige kinderen worstelen met hun thuissituatie, anderen gaan gebukt onder prestatiedrang. Gelukkig zijn er de zeer betrokken leraren, de mentor, de bestuurder en de wethouder. Maar is dat genoeg?

Ontdek alles over de serie op de speciale programmapagina. Daar kijk je alle afleveringen, maak je kennis met alle hoofdpersonen, lees je verdiepende artikelen, kun je je abonneren op de Spotify-lijst met alle muziek uit Klassen, en kun je je aanmelden voor meetups, een jongerenraad, of een schoolbezoek. En als je dan nog niet uitgeklikt bent, kun je altijd nog Nablijven. In Nablijven praat presentator Floortje Smit na over de afleveringen met haar stamgast Massih Hutak en twee wisselende gasten. 

Dit jaar was niet alleen het jaar van corona, maar ook van George Floyd en grootschalige Black Lives Matter-protesten. Ook in Nederland kwamen duizende mensen in opstand tegen institutioneel racisme. Voor HUMAN ook aanleiding om nog eens kritisch naar onszelf te kijken en (zelf)onderzoek te doen naar systemisch racisme. 

Een kleine selectie uit dat (zelf)onderzoek zetten we hier voor je op een rijtje. De smaak te pakken, en benieuwd naar meer? Hier vind je het uitgebreide dossier, met onze belangrijkste verhalen van dit jaar over racisme.

Na een parade door Antwerpen stond Kwatta, een werk van kunstenaar Raul Balai, uiteindelijk op een lege sokkel. Een sokkel waar ooit een standbeeld van Koning Leopold stond, de Belgische koning die zich in Congo schuldig maakte aan genocide.

“Kunst maken is een manier om om te gaan met je omgeving,” zegt hij aan de telefoon. “In die zin is het een manier van terugspreken, je publiek meenemen in een verhaal, op een andere manier laten kijken naar zaken die als vanzelfsprekend worden geïnterpreteerd. Niet alleen om de ogen te openen, of bewustwording te creëren maar ook mogelijkheden te bieden om jezelf andere toekomsten voor te stellen.” Lees het hele interview met de kunstenaar.

Meer verhalen over institutioneel racisme? Klik hieronder op open.

Met een speciale aflevering over cancel culture sloot Het Filosofisch Kwintet zijn jubileumseizoen af. Het gesprek ging de boeken in als één van de beste afleveringen in de historie van het programma, en voerde langs onderwerpen als: wie bepaalt wie het zwijgen mag worden opgelegd? En hoe loopt die online cancel culture, ontstaan op Black Twitter, door in de fysieke wereld? Vooraf sprak de redactie met de drie gasten. Spoiler: cancelen is mensonwaardig.

Nog zo'n voorbeeld over cancel culture toonde Medialogica in hun aflevering Destroy my Face. Een kunstwerk met dezelfde naam werd na fel online protest van een skatebaan verwijderd. Maar was hier sprake van cancel culture, of was dit het zelfreinigende vermogen van de kunsten? 

Voorafgaand aan de uitzending sprak Medialogica met filosoof Maarten Doorman over de vraag: Mag kunst beledigen?

In 2020 maakte Medialogica acht uitzendingen, maar ook nog eens een handvol speciale Medialogica Korts over de coronapandemie. Bovendien maakte de redactie een speciale online serie over de manier waarop hulporganisaties geld proberen op te halen voor humanitaire hulp, en een hele lijst aan artikelen waarin zin van onzin werd gescheiden in de informatiechaos tijdens de coronacrisis: de corona debunker.

Deze manier van verhalen vertellen op verschillende platforms en op verschillende manieren, is iets wat de makers vanaf nu samen zullen gaan doen met onze onderzoeksjournalisten van Argos, op ArgosOnderzoekt.nl. Een logische samenwerking van twee onderzoeksredacties die hun sporen hebben verdiend. 

Maar voordat we aan het nieuwe jaar beginnen, lichten we graag nog een spraakmakend verhaal van Medialogica uit. Zo onthulde de redactie dat de politie het stroomstootwapen wil invoeren op basis van oneigenlijke argumenten. De politie beweert dat geweld tegen agenten al jarenlang toeneemt. Maar wat blijkt: het geweld tegen politieambtenaren neemt juist af. Kijk de onthutsende aflevering op NPO Start.

Boven alles was 2020 natuurlijk het jaar van corona. Het virus greep diep in op onze samenleving en greep in op het leven van iedereen. Al thuiswerkend maakte verschillende redacties prachtige verhalen over de crisis. Een groter overzicht vind je in ons speciale corona-lijstje. Hieronder zie je slechts een kleine selectie uit dat lijstje.

Zo houdt Armand Girbes, hoofd van de IC-afdeling van het VU Medisch Centrum al sinds het begin van de crisis een audio-dagboek bij voor Argos. 

Terwijl Nederland tot stilstand was gekomen, sprak Coen Verbraak op 3 mei alvast met deskundigen over wat de crisis betekent voor sectoren waar het tot dan toe nauwelijks over ging. Wat betekende de crisis voor de overige zorg, het recht, onderwijs, cultuur en economie? Wegen de maatregelen om het virus te bestrijden op tegen de sociaal-maatschappelijke kosten? Hoe moeten we verder?

Eén van de gasten was ook initiatiefnemer van het gesprek, psychiater Damiaan Denys. Hij riep op om vooral ook te kijken naar de gezondheid op lange termijn. Lees het gesprek dat onze redactie met Denys vooraf had, en bekijk de aflevering op NPO Start.

Meer van onze stof tot nadenken over de coronacrisis ontdekken? Klik hieronder op open.

Voor HUMAN was 2020 het een historisch jaar, omdat ons populaire improvisatieprogramma De Vloer op maar liefst twintig kaarsjes uit mocht blazen. In dat jubileumjaar kwam ook de verdrietige mededeling dat seizoen 21 niet zal komen. Na bijna vijfhonderd improvisaties in bijna tweehonderd afleveringen, viel het doek. 

We hebben dat laatste seizoen gevierd met extra uitzendingen en een extra lange dubbeluitzending als afsluiter. Bovendien weten we nu wat volgens jullie, het publiek, de allerleukste scène ooit is. We zetten de hoogtepunten op een rijtje in een apart overzicht, dat vind je hier.

Eén op de vijf mensen krijgt dementie. Dat betekent dat iedereen er ooit in zijn of haar leven mee in aanraking komt, of het nu gaat om de buurvrouw, je ouders of jijzelf. In de vierdelige serie Thuis op Zuid dompelen Adelheid Roosen en Hugo Borst zich onder in de Afrikaanderbuurt, een zeer diverse volkswijk in Rotterdam-Zuid met veel ouderen. 

Na alle lessen die Adelheid en Hugo uit de serie In De Leeuwenhoek hebben geleerd, onderzoeken ze dit keer hoe het mensen met dementie vergaat nu zij langer thuis wonen.

Feminisme is actueel, het wordt zelfs een hype genoemd, maar er staan ook 20.000 mensen op de Dam tijdens de Women's March. T-shirts, talkshows, Instagram-accounts en hashtags, artikelen, popsongs, YouTube-kanalen, boeken en een wildgroei aan podcasts zijn er over het onderwerp. In Het F-woord wordt met een tiental mensen uit de beweging hierover gesproken. Waar komt die dualiteit rondom feminisme vandaan? Welke strijd wordt anno 2020 geleverd om gehoord te worden? Waar wordt allemaal om gestreden en waarom? Hoe kun jij op joúw manier feminist zijn?

In de slotaflevering van De Publieke Tribune, nog voor de coronacrisis in ons land volledig losbarst, zien we de sleutelfiguren uit eerdere afleveringen van dit seizoen terug. Zij zetten hun ervaring als verpleegkundige, docent of straatadvocaat in om werkelijk iets te verbeteren. Hoe kunnen zij hun expertise en ervaring zinvol inzetten? En wie steunt hen in hun strijd? Hoe krijgen we het voor elkaar dat niet de VAR de wedstrijd bepaalt, maar de spelers? Kijk de aflevering terug en duik in het dossier van de aflevering.

De Publieke Tribune is terug op tv vanaf 10 januari 2021 op NPO 2.

In vier afleveringen onderzocht Stine Jensen de gevolgen van het volgen. Wat is de kracht en wat de keerzijde van het volgen? Welke mechanismen komen er op gang als je je bij een groep aansluit? Hoe ver ga je om bij die groep te blijven en wanneer stap je er weer uit?

Het bleef niet bij vier afleveringen, maar ook een keur aan artikelen en extra lange versies van interviews uit de aflevering. Alles netjes bij elkaar verzameld op de speciale programmapagina. Zet je brein aan het denken, en volg Stine in haar zoektocht.