Je kunt niet een terugblik op 2020 doen zonder aandacht te besteden aan corona, dachten we zo. De verschillende redacties bij HUMAN draaiden overuren om verschillende perspectieven te belichten op de grandioze crisis die de wereld overviel. Hieronder een bloemlezing.

Coronadagboek van de hoofdredactie

42 schreef-ie er. Van 16 maart tot 28 juni schreef onze hoofdredacteur Marc Josten 42 zogeheten coronadagboeken. Al snel na het uitbreken van de crisis in Nederland werd de journalist in Josten aangewakkerd. Hier moest hij over schrijven, om het nieuws niet alleen voor zichzelf maar ook vanuit zijn functie als hoofdredacteur van HUMAN te duiden. 

"Vanochtend vergader ik met het managementteam voor het eerst via Skype."

Zo begon hij zijn allereerste dagboek. Een andere tijd. Voor het eerst in de geschiedenis van onze omroep vergaderde het MT digitaal. Via Skype nota bene... Maar alleen al die eerste zin bevestigt zijn vermoeden dat het een tijd is, die vastgelegd diende te worden. 

Lees hier alle coronadagboeken van de hoofdredacteur. 

© @Emma / Human

Een geïllustreerde Marc Josten, geanimeerd zoals u wilt.

De voorspelling van Dean Koontz

Sinds de uitbraak van het coronavirus is een wildgroei ontstaan aan waarheidszoekers, burgerjournalisten, (pseudo)wetenschappers, kritische burgers met terechte vragen, die met elkaar een onevenredige hoeveelheid informatie, meningen, alternatieve waarheden en theorieën over het virus en de maatregelen via online kanalen de wereld in helpen. 

Gelukkig is daar Medialogica, ons programma (sinds kort onder de gezamenlijke vlag Argosonderzoekt opererend) dat het verschil tussen beeld en werkelijkheid onderzoekt, in tijden van corona onontbeerlijk. In een razend tempo tuigden zij de zogeheten Medialogica Debunker op om feit van fictie te onderscheiden. 

Zo deed een hardnekkig verhaal de ronde via socials dat schrijver Dean Koontz in zijn thriller The Eyes of Darkness uit 1981 de uitbraak van het coronavirus in 2020 voorspelde. In zijn boek schrijft Koontz over een virus dat in het geheim is ontwikkeld net buiten Wuhan. De Chinezen noemen het biologische wapen Wuhan-400. Reden genoeg om er eens echt in te duiken en - spoiler - dit verhaal naar het rijk der fabelen te verwijzen. Check het hier.

 

© screenshot / Twitter

Vermeende fragmenten uit het boek.

Brainwash: Overleven in Tijden van Corona

Vanzelfsprekend zat onze Brainwashredactie, met die gigantische 'academie' denkers, schrijvers, wetenschappers en andere opiniemakers ook niet stil vanaf het moment dat het leven tot stilstand kwam. Juist op die stilstand wilde psychiater Damiaan Denys eens inzoomen, nadat we al een maand of twee onze kinderen thuisonderwijs gaven. 

Want wegen de maatregelen om het virus te bestrijden wel op tegen de sociaal-maatschappelijke kosten, was toen en nu nog altijd de vraag. HUMAN voerde een brede discussie met kenners over de crisis. Wat de crisis betekende voor het vakgebied en domein van de sprekers? Maar ook hoe we uit de crisis komen en hoe we de samenleving willen vormgeven?

Onder leiding van Coen Verbraak ging Damiaan Denys in gesprek met econoom Barbara Baarsma, jurist Ybo Buruma, acteur Gijs Scholten van Aschat, rector magnificus Universiteit Maastricht Rianne Letschert en wetenschapper, bestuurder en schrijver Louise O. Fresco.

Jonge helden in coronatijd

Ons jongerenplatform bij 3FM had zelf ook een uitdaging in de eerste golf. Terwijl iedereen thuiswerkte, vond een grote integratie plaats. Het merk 3FM Tussenuur en alle bijbehorende sociale kanalen verdwenen en gingen op in het moederschip van 3FM, dat zelf ook overging in een nieuwe programmering en een fonkelnieuwe vormgeving. 

De Human-redactie vormt sindsdien de sociaal-maatschappelijke ruggengraat van de radiozender, een transitie die dus midden in de eerste coronagolf plaatsvond. 

Een van eerste wapenfeiten was een serie op Instagram van jonge coronahelden, jongeren die een intrinsieke motivatie bij zich voelden opborrelen om hun handen uit de mouwen te steken. Lees hiernaast het verhaal van Florentine.

Zo zag het leven van een IC-verpleegkundige in Bergamo eruit

Marco Redolfi is al negentien jaar verpleger op de Intensive Care in Bergamo. Net zoals iedereen is hij overvallen door de vloedgolf van corona-besmettingen die Bergamo overspoelde. Hij besluit zijn ervaringen bij te houden door ze in te spreken op zijn computer.

Met zijn zoon filmt hij thuis, op straat, in het ziekenhuis waar hij werkt. Regisseur Christine Pawlata maakte van hun materiaal een korte documentaire, een impressie van de dagelijkse dilemma's van een verpleger die te midden van de chaos het hoofd boven water probeert te houden.

Overpeinzingen van Denker Des Vaderlands

In tijden van crisis heb je niet alleen behoefte aan duiding, maar net zo goed een behoefte aan zingeving. Dat is ook iets waar wij als HUMAN onszelf geroepen toe voelen en wat elke zomer tot uiting komt in ons programma Het Filosofisch Kwintet, waarin luisteren minstens even belangrijk is als spreken en doorgronden het motto is in plaats van het twistgesprek. 

Doorgronden was ook precies wat presentator Clairy Polak en stamgast en Denker des Vaderlands Daan Roovers voor ogen hadden, toen ze beurtelings een coronadagboek bijhielden. In de eerste golf wel te verstaan, omdat toen alle gebeurtenissen zich razendsnel voltrokken en uniek leken. Inmiddels, in de tweede golf weten we wel beter, des te waardevoller is het om de overpeinzingen van Daan en Clairy nog eens tot je te nemen. 

Bericht uit het crisisteam

Rachida El Moussaoui is infectioloog en internist in het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam. Vanaf januari is haar ziekenhuis voorbereid op een uitbraak van het coronavirus, die 1 maart plaatsvond. Voor Human vond ze heel af en toe tijd om te berichten vanuit het crisisteam. 

Tweemaal per dag overlegt het crisisteam, vertelt ze. Ze zitten dan in een grote ruimte, op anderhalve meter van elkaar om het goede voorbeeld te geven. Sommige mensen bellen in. Er is een stramien van onderwerpen dat wordt afgewerkt, onder leiding van de calamiteitenmanager. Er is een dashboard met het aantal bedden, het aantal Covid-patienten, verdachte gevallen, hoeveel bedden Covid gelabeld zijn, wie andere zorg krijgt, etc. 

Brainwash Special met Michael Sandel

De Amerikaanse filosoof Michael Sandel (1953) is gespecialiseerd in politieke filosofie. Sinds 1980 geeft hij les aan Harvard University, waar hij in 1999 werd benoemd tot hoogleraar. Aan de vooravond van de tweede golf gaat Sandel - via zoom - in gesprek met jonge denkers Philip Huff, Emma Bruns, Lucky Fons III, Iris Bouwers, Y.M.P,  Roxana Mirzarbandi,  Isabelle Buhre, Thomas Bollen, Geerten Waling en Ismail Aghzanay.

Nu het coronavirus genadeloos toeslaat, kun je mensen dan opleggen om zich verplicht te vaccineren? Of als er een vaccin komt... wie krijgt het dan als eerste? Volgens Sandel leven we in uitdagende tijden voor onze democratie. De kansenongelijkheid neemt toe en de tweedeling tussen winnaars en verliezers in de samenleving wordt steeds scherper zichtbaar. 

Meer terugblikken