Artikelen

Terwijl de overheid een uitweg zoekt uit de lockdown, blikt Medialogica terug op de berichtgeving in de eerste crisisweken. Kan de burger nog wel zijn weg vinden in de overvloed aan informatie? Hoe verhouden media en machthebbers zich tot elkaar? En: wat is de rol van de journalistiek?

Cybercriminelen zien hun kans schoon om met ‘coronaphishing’ mensen te beroven van hun geld. Zo zou Rabobank oproepen om een zogenaamde antibacteriële betaalpas aan te vragen om niet besmet te raken met het coronavirus. Daniel Verlaan, journalist bij RTL nieuws, doet onderzoek naar de duistere kant van het internet. “Als je goedgelovig en bang bent, klik je erop.”

De uitzending zoomt in op verschillende publicaties, waar het onderzoek van Rotgers onderdeel van uitmaakt.

‘Hoe verkoop je een ramp?’ Dat vroeg de online redactie van Medialogica zich af. We onderzochten welke rol beeldvorming speelt bij het werven van fondsen voor goede doelen en noodhulp. Het resultaat is een driedelige online serie die vanaf 16 juli zal worden gepubliceerd. Tot die tijd delen we een aantal van onze bevindingen. Hoogleraar Humanitaire Studies Thea Hilhorst werpt vast haar blik op het vraagstuk. Hilhorst: “Beeldvorming is enorm belangrijk voor het verkrijgen van geld. Toch is het uiteindelijk beter als goede doelen zich hier niet zo door zouden laten leiden.”

Door Martine Braam en Lotte van Rosmalen

Door Martine Braam en Lotte van Rosmalen

Wanneer in 2008 een dodelijke cycloon over Myanmar trekt, starten de samenwerkende hulporganisaties een Giro555-campagne. Tot ieders verrassing krijgen journalisten en westerse hulpverleners geen toegang tot het land. Het gevolg: nauwelijks beelden van slachtoffers en vooral negatieve verslaggeving over het regime. Medialogica onderzoekt de gevolgen hiervan voor het verloop van een Giro-555 campagne.

Hoe deed het NOS journaal in 2010 verslag van de Pakistaanse watersnoodramp? Dat onderzocht mediawetenschapper Inge Verdonschot. Medialogica sprak haar over haar onderzoek en hoofdredacteur NOS Nieuws Marcel Gelauff legt uit welke afwegingen de redactie maakte.

Welke beelden zetten hulporganisaties in om geld te werven, en hoe zijn die beelden van invloed op de publieke opinie van ontwikkelingslanden?

Researcher Hansje van de Beek stuit regelmatig op artikelen met informatie gebaseerd op anonieme bronnen. Wanneer is het gebruik van anonieme bronnen geoorloofd?

Hoe kijkt een hoogleraar migratiegeschiedenis terug op de uitzending over 'Marokkaanse reljeugd' in Gouda? En wat vindt een econoom van de Medialogica-aflevering over beeldvorming in de Eurocrisis?

Bij een aardbeving in de buurt van Mexico-stad stort een basisschool voor een deel in. Een schoolklas verdwijnt onder het puin, maar er lijkt één overlevende te zijn: een twaalfjarig meisje genaamd Frida Sofia. Heel Mexico leeft via live-verslaggeving met haar mee: hoe ze vastzit onder een tafel, hoe ze door een rietje melk te drinken krijgt en hoe hulpverleners met haar praten. Een dag later blijkt het allemaal een leugen. Frida Sofia heeft nooit bestaan.

Het herdenkingsmuseum op het voormalige vernietigingskamp Auschwitz onderzoekt juridische stappen tegen Bert Dorenbos, de oprichter van de christelijke pro-life organisatie Stichting Schreeuw om Leven. In zijn documentaire 'Evolutie, Auschwitz en abortus' vergelijkt Dorenbos abortus met de Holocaust. Auschwitz stelt in het televisieprogramma Medialogica te zijn misleid door Dorenbos over de opnames die hij in het kamp maakte en zegt: “De documentaire is respectloos richting mensen die in Auschwitz zijn vermoord.”

Het debat rondom abortus is dit jaar in alle hevigheid opgelaaid. Voor- en tegenstanders halen alles uit de kast om bezoekers van abortusklinieken te overtuigen van hun gelijk. Wie is in deze strijd om de publieke opinie aan de winnende hand? Wat is de mediastrategie van beide kampen? En hoe berichten journalisten over dit onderwerp?

Sinds de moord op Anne Faber en de arrestatie van Michael P. ligt de forensisch psychiatrische kliniek in Den Dolder onder een vergrootglas. Ieder incident leidt tot grote ongerustheid onder buurtbewoners en aandacht in de media en politiek.

Medialogica doet onderzoek naar hoe op sociale media een geraffineerd spel van haatzaaien en polarisatie is ontstaan en wie daar belang bij hebben. Een spel met online handleidingen waarin staat hoe je je mening kan doordrukken en tegenstanders monddood maakt. Hoe kan het dat complottheorieën, zoals 'omvolking' - de elite zouden plannen hebben gesmeed om de 'originele' bevolking van Nederland te vervangen - steeds meer mainstream worden? Hoe worden media bespeeld hierin mee te gaan? En heeft de journalistiek hier wel een goed antwoord op?

De pro- en anti-abortusbewegingen, de kliniek in Den Dolder waaruit Michael P. ontsnapte, de haatzaaiers op het internet en ons verborgen koloniale verleden in Indonesië. Eindredacteur Misja Pekel vertelt over het belang van Medialogica en de vier gekozen onderwerpen.

Ze spelen computerspelletjes in beeld, testen nieuw speelgoed uit of zingen en dansen er op los. Vloggende kinderen zijn op sociale platforms als YouTube, Instagram en TikTok net zo populair als hun volwassenen collega’s en nemen de zaak net zo serieus. Maar waar kinderen die professioneel in een musical spelen zich aan strenge arbeidsregels moeten houden, lijken er voor deze ‘kidfluencers’ geen wetten te gelden.