Actie, reactie

De beeldvorming rondom protest

Martine Braam
Sophie Blok

22 oktober 2025

Massale politie-inzet, vernielingen, verkeerschaos. Wie het nieuws volgt, zou denken dat demonstraties altijd en overal uit de hand lopen. Onder invloed van dit beeld staat het demonstratierecht steeds vaker ter discussie, in zowel politiek als maatschappij. Maar uit cijfers blijkt dat het overgrote deel van de protesten juist vreedzaam en zonder incidenten verloopt. Waarom staat dit recht dan toch ter discussie?

'Actie, reactie'

Kijk nu op NPO Start

Het aantal demonstraties in Nederland steeg de afgelopen tien jaar enorm. Ook de wijze van actievoeren verandert. Onder de noemer burgerlijke ongehoorzaamheid overtreden sommige actiegroepen op, naar eigen zeggen, vreedzame wijze de regels, bijvoorbeeld met een snelwegblokkade. Hiermee zeggen demonstranten vaak meer aandacht voor hun zaak te krijgen dan als zij met een bord op het Malieveld staan. Maar dragen activisten zo zelf niet bij aan de negatieve beeldvorming rondom demonstraties? En hoe ver reikt het demonstratierecht eigenlijk?

Waar politici steeds luider om maatregelen roepen, waaronder het inzetten van gezichtsherkennende camera’s en harder optreden door politie en OM, stellen organisaties als Amnesty International, het College voor de Rechten van de Mens en de Nationale Ombudsman juist dat het demonstratierecht in Nederland meer en meer onder druk staat. Zij waarschuwen voor een verdere inperking van dit grondrecht, waarmee burgers op vreedzame wijze hun zorgen kunnen uiten.

Medialogica onderzoekt de beeldvorming en belangen rondom het demonstratierecht.

Verdieping

Tv-programma Verdieping

Van actie tot reactie: wat we zien als Nederland demonstreert

Waarom zien we vooral rellen op het nieuws, terwijl de meeste protesten vreedzaam verlopen? Medialogica onderzoekt de beeldvorming rondom protest in Nederland.

Tv-programma Interview

“Protest is een teken van een gezonde democratie”

Merel Driessen onderzoekt hoe protestbewegingen hun recht op demonstratie uitoefenen en hoe overheid en media daarop reageren. “Een protest is per definitie ordeverstorend.”