23 april

Toen bekend werd dat de basisscholen en de kinderopvang weer open zouden gaan, explodeerden enkele groepsapps waaraan ik deelneem. Woorden schoten te kort, de emoji’s met klinkende champagneglazen, wijnglazen, en vlaggen waren niet van de lucht. 

Taal doet ertoe, schreef Daan Roovers enkele dagboeken geleden: "Nieuwe woorden geven betekenis aan ‘het nieuwe normaal’ - om nog maar eens zo’n gevleugelde uitdrukking te gebruiken: het nieuwe normaal in de 'anderhalvemeter-samenleving'." 

Dat taal ertoe doet, zie je ook aan de zorgvuldigheid waarmee premier Rutte eergisteren tijdens de persconferentie zijn woorden koos. Des te meer valt het op als er een nieuwe inhoud gegeven wordt aan een woord uit het ‘oude normaal’: democratie. 

Rutte verdedigde een maatregel - het sluiten van de basisscholen en de kinderopvang - die achteraf niet nodig bleek te zijn. Dat bedoel ik niet als kritiek, fouten zijn onvermijdelijk, zeker daar waar je moet handelen op basis van vijftig procent kennis (wij burgers baseren ons oordeel overigens meestal op veel minder dan vijftig procent kennis). Rutte zag aanvankelijk nut en noodzaak van sluiting niet in. Nu herhaalde hij: "Ik denk dat we toen het goede standpunt hadden, maar de samenleving volgde dat niet. Dat kan in zo’n crisis, dat vind ik ook democratie." 

Hij zei dat al eerder dus ik ga er van uit dat het geen kwestie van vermoeidheid was. Met ‘samenleving’ doelde hij op de onrust onder een deel van de leraren en sommige ouders. Maar democratie is niet zwichten voor de pressie van een belangengroep tegen je eigen inzichten in en die van de deskundigen op wie je zegt te vertrouwen. En zeker niet in crisistijd, dan moet je het besturen niet aan anderen overlaten.

Luisteren naar minderheden hoort erbij, maar belangenafweging en het algemeen belang dienen evenzeer. Gecontroleerd door gekozen volksvertegenwoordigers. En aan dat laatste schort het in deze tijden van crisis juist nogal.