Het centraal examen economie in het voortgezet onderwijs besteedt nauwelijks aandacht aan de thema’s klimaatverandering en duurzaamheid. In 92 procent van de bijna vierhonderd eindexamenopgaven die sinds 2010 aan leerlingen havo en vwo werden voorgelegd, wordt met geen woord gerept over klimaat of milieu. Dit blijkt uit onderzoek voor de zesde aflevering van het tv-programma Wat houdt ons tegen?.

In de acht procent van de examenopgaven waarin de thema’s klimaatverandering en duurzaamheid wel aan bod komen, is dat vaak maar minimaal. Ook is er in het eindexamen economie vrijwel geen aandacht voor de mogelijke nadelen van economische groei. In slechts drie procent van alle 392 opgaven wordt leerlingen havo en vwo gevraagd om kritisch te reflecteren op economische groei, of in te gaan op de vraag of welvaart meer behelst dan alleen winst en geld verdienen.

De basis van het lesprogramma economie dateert nog uit 2005. Sindsdien zijn er wel kleine aanpassingen geweest, maar de laatste fundamentele wijziging was bijna twintig jaar geleden. Dat is nog voor de financiële crisis van 2008, en ver voor de klimaatafspraken van Parijs uit 2015. In de uitzending zeggen experts dat het lesprogramma economie daarmee sterk gedateerd is.

Kate Raworth, econoom aan de Hogeschool van Amsterdam en de Universiteit van Oxford, vindt het ‘rampzalig’ dat het economie-onderwijs zo achterhaald is: "Wat is het basisconcept als je het lesboek openslaat? Vraag en aanbod. Alles wat daarbuiten valt wordt een ‘externaliteit’ genoemd. Maar het sterven van de levende planeet is geen externaliteit. Dat is het fundament."

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Lans Bovenberg en Daphné Dupont-Nivet

Het huidige economie-onderwijs op de middelbare school doet ‘meer kwaad dan goed’, zegt Lans Bovenberg, emeritus hoogleraar economie. Het vak creëert volgens hem ‘ongelukkige en egoïstische mensen die ook nog eens de wereld naar de knoppen laten gaan’. Bovenberg ontwikkelde een alternatieve lesmethode voor het voortgezet onderwijs, maar die wordt nog maar op vier scholen gebruikt.

Minister Wiersma van Primair en Voortgezet Onderwijs reageert schriftelijk en laat weten dat het economie-onderwijs ‘een opfrisser’ kan gebruiken. Toch gaat de aandacht in het voortgezet onderwijs eerst naar het verbeteren van basisvaardigheden zoals wiskunde en Nederlands. ‘Vanaf 2024’ is ook het vak economie aan de beurt. Welke aanpassingen er dan komen, ‘is aan de docenten en experts in de ontwikkelteams’. Bovendien is dit ‘een proces van jaren’.

De aflevering van Wat houdt ons tegen? over het huidige economie-onderwijs is op woensdag 14 juni om 20:55 uur te zien op NPO 2 en NPO Start.

Dit vind je misschien ook interessant