Het Humanistisch Vormingsonderwijs (HVO) is al sinds jaar en dag samenwerkingspartner van Human. Om een inkijk te krijgen in het reilen en zeilen van een HVO-docent bellen we met Ellen Bos-Kruidhof. Ellen is drie jaar HVO-docent en geeft les op drie verschillende basisscholen in de regio Enschede.
'Op alle openbare en samenwerkingsscholen kunnen ouders voor hun kinderen vragen om levensbeschouwelijk vormingsonderwijs. Vanuit humanistisch perspectief is dat het “HVO”.
'Tijdens de HVO-lessen helpen we kinderen nadenken over hoe ze in het leven staan. Wat vinden zij belangrijk? Hoe gaan ze om met dilemma’s? In de les vertalen we spelenderwijs allerlei grote vragen naar de praktijk van alle dag. We zoeken daarbij altijd de dialoog tussen de kinderen.'
'Elke dag is anders. Maar om een beetje een beeld te geven: ik kom binnen op een school en begin dan vaak bij de kleuters. Nu ben ik bijvoorbeeld bezig met het toverbos, waarbij ik de kinderen via knuffels dingen laat ervaren. Zo spelen we bijvoorbeeld ruzies met de knuffels en verzinnen we hele verhalen.
'Op deze manier krijgen ze meer variatie in hun oplossingsvermogen. De les sluiten we af met een bijpassende toverspreuk en we spreken de les na. Wat vonden ze ervan? Bij de middenbouw behandel ik nu bijvoorbeeld feesten van andere landen aan het en gebruik ik volksverhalen om een bepaald thema te bespreken.
'In de bovenbouw gebruik ik vaak De Vloer Op Jr. Door de scènes komen vragen bij de leerlingen omhoog die we vervolgens met elkaar onderzoeken. Ik probeer zo min mogelijk zelf klipklare antwoorden neer te leggen en de leerlingen juist zelf te laten ontdekken.'
'Dat is de scène over Meral. Het is een geweldige video, want er komt van alles naar boven bij de leerlingen. Door deze scène kunnen we praten over de verhoudingen tussen ouders en kinderen, maar ook hoe je omgaat met verschillende culturen en religies. Bij een van mijn klassen gelooft een deel bijvoorbeeld helemaal niet en het andere deel wel. Dat brengt interessante discussies op gang.
Dat vind ik ook het mooie aan de programma’s van Human. De leerlingen moeten zelf nadenken en je kan van perspectief wisselen. Er is niet een ‘goed’ of ‘fout’.'
'Ze vinden HVO heel leuk. Zo zei een leerling onlangs: "Juf, door u moet ik over dingen nadenken, waar ik anders nooit over nadenk. En dan moet ik daarna nog verder erover nadenken. Want u stelt van die moeilijke vragen.?
En dat is nu precies wat ik met mijn lessen wil bereiken.'
'Als HVO-docent heb je alle vrijheid om zelf te bepalen wat je wil doen, uiteraard in overleg met de school. Welke thema’s vinden zij dat er spelen? Maar alle lessen doen we wel vanuit het humanisme, oftewel dat er verschillen zijn tussen mensen en er niet één waarheid is.
'De HVO-lessen gaan over jezelf, de ander en de wereld. Zelf probeer ik altijd aan te sluiten bij de thema’s van de school. Zo had een school het thema dieren. Vervolgens heb ik met groep 3 konijnenhokken gemaakt en gefilosofeerd over vragen als: Kunnen dieren denken? Kunnen dieren voelen? Wat heeft een konijn nodig om gelukkig te zijn? Uiteindelijk kwamen we met de kls tot de conclusie dat konijnen in ieder geval vriendjes nodig hebben om gelukkig te zijn.'
'Dat de kinderen met andere ideeën of beter overtuigd van hun eigen mening uit de les komen. Dus dat ze sterker weten wie ze zijn en wat ze willen.'