Een gitzwarte nacht

Zondag 21 december te zien om 22:05 uur bij HUMAN, NPO 2 en NPO Start

de nacht na de wedstrijd Ajax - Maccabi Tel Aviv
  • Anneloor van Heemstra
  • Kees Rotteveel
  • Sophie Blok

Medialogica reconstrueert de impact die de nacht na de wedstrijd Ajax - Maccabi Tel Aviv op Nederland en haar inwoners heeft gehad. Welke beeldvorming en journalistieke werkwijze ontstond in de mediastorm die volgde?

Als Nederland op 8 november 2024 ontwaakt, blijkt dat onze hoofdstad in de uren ervoor wereldnieuws is geworden. Na de wedstrijd Ajax - Maccabi Tel Aviv zou er een jodenjacht hebben plaatsgevonden in de straten van Amsterdam. Er gaan filmpjes rond met aanvallen op Maccabi supporters, die veel commotie veroorzaken. De Israëlische premier Netanyahu kondigt aan regeringsvliegtuigen naar Nederland te sturen om Israëliërs te evacueren. Amsterdam wordt onveilig verklaard voor joden.

Journalisten in Nederland (en daarbuiten) proberen te achterhalen wat er die nacht daadwerkelijk gebeurd is. Er worden razendsnel liveblogs opgezet, beelden van de avond worden bestudeerd en met woorden als ‘Jodenjacht’ en ‘pogrom’ is de vergelijking met de Tweede Wereldoorlog snel gemaakt. Regeringsleiders uit de hele wereld spreken hun walging uit over de gebeurtenissen.

Waar in die eerste dagen nauwelijks wordt gesproken over wangedrag van de Maccabi-supporters, volgt later meer nuance en context. Het mag niet baten: politici spreken dan al van een integratieprobleem. Terwijl het onderzoek naar de gebeurtenissen nog in volle gang is, worden de schuldigen al aangewezen: moslimjongeren. Als vervolgens een staatssecretaris opstapt, lijkt de val van het kabinet dichtbij. 

Nu, ruim een jaar later, is de pijn bij zowel Joodse en Islamitische Amsterdammers nog steeds voelbaar. 

In Een gitzwarte nacht onderzoekt Medialogica de beeldvorming en journalistieke werkwijze in de mediastorm die ontstond. Hoe komt het woord ‘pogrom’ zo snel centraal te staan? Hoe gaan nieuwsredacties om met de enorme druk om zo snel mogelijk verslag te doen? En hoe gebruiken politici de gebeurtenissen om hun eigen agenda door te voeren?

Bovenstaande foto is eenmalig vrij van rechten te gebruiken, enkel ter ondersteuning van dit persbericht.

Sprekers

    Nora Achahbar

    Voormalig staatssecretaris van Toeslagen en Douane

    Femke Halsema

    Burgemeester van Amsterdam

    Step Vaessen

    Al Jazeera-verslaggever

    Tonny van der Mee

    Journalist bij het Algemeen Dagblad (AD)

    Wilma Haan

    Adjunct-hoofdredacteur bij de NOS