Het nieuwe rookgordijn
Wat gaat er schuil achter de belofte van een rookvrije toekomst?
Medialogica onderzoekt de rol van beeldvorming, media en marketing in de stijging van nicotinegebruik. En kijkt hoe jongeren via sociale media worden beïnvloed. Ook onderzoekt het programma de belofte van tabaksfabrikanten die – net als de overheid – zeggen te streven naar een rookvrije toekomst. Want is hier niet sprake van een marketingstrategie, waarbij de ene verslaving plaats maakt voor de andere?
Terwijl de overheid inzet op een rookvrije toekomst, stijgt het nicotinegebruik onder jongeren juist. En dat is te zien op het schoolplein, waar de e-sigaret – in de volksmond ook wel 'vape' genoemd – razend populair is geworden. Via platforms als Instagram en Snapchat kunnen scholieren met een druk op de knop de nieuwste illegale e-sigaretten met een smaakje kopen.
Nieuwe middelen met nicotine zoals de e-sigaret, verhitte-tabaksproducten en nicotinezakjes worden op de markt gebracht als minder schadelijke alternatieven voor de klassieke sigaret. Maar inmiddels lijken juist deze producten een nieuwe generatie verslaafd te maken aan nicotine.
Verdiep je verder
'Vape' of 'e-sigaret'?
Jongeren zijn positiever over e-sigaretten wanneer we ze ‘vapes’ noemen of merknamen gebruiken. Dit zou een bewuste strategie zijn van de tabaksindustrie om de schade van nicotinehoudende e-sigaretten te bagatelliseren. We spreken Michelle Jongenelis, onderzoeker aan de Universiteit van Melbourne.
Hoe ver mag de overheid gaan in het ontmoedigen van roken?
Van onsmakelijke foto's op een pakje tot het verbieden van de mentholsigaret en het verhogen van de prijs: de overheid gaat steeds verder in het ontmoedigen van roken. Hoe terecht is dat? En werken de maatregelen? Die vragen legt Brainwash voor aan gedragswetenschapper Maartje Luijten, schrijver én roker Marian Donner en strafrechtadvocaat Bénédicte Ficq.
Sprekers in deze aflevering
Esther Croes
Tabak-expert Trimbos-instituut
Robert Jackler
Oprichter onderzoeksgroep Stanford Research into the Impact of Tobacco Advertisement
Ole Heil
Director External Affairs Nederland, Philip Morris International
Danielle Cohen
Longpatholoog, onderzoeker en docent
Mohammed Chahim
Europarlementariër GroenLinks-PvdA
Bert Wagteveld
Strategisch adviseur, Politie Nederland
Simone Krouwer
Onderzoeker en gedragsveranderingsadviseur bij de Behaviour Club