Het virus vraagt om een goede boekhouding. Dat bedenk ik niet zelf, dat ontleen ik aan een stuk van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Niet dat ik de beleidsstukken van dit eerbiedwaardige overheidsorgaan dagelijks lees, wel als de auteur Haroon Sheikh is, filosoof, econoom en bevlogen lid van de Raad van Toezicht van Human. Het gaat over de wenselijkheid van de zogenoemde Corona-app. Onze man in de WRR ziet vooral valkuilen.

Tussen al zijn dystopische vergezichten - waar een nieuwe serie Black Mirror mee te vullen is - ontdek ik ook een bananenschilletje dat mij ontroert in al zijn eenvoud. "Door snel te kiezen voor een app kunnen ook alternatieven die mogelijk beter zijn voortijdig worden genegeerd," schrijft Haroon. "De premier van Nieuw-Zeeland bijvoorbeeld, heeft alle burgers gevraagd een dagboek bij te houden met de contacten die ze elke dag onderhouden, om te kunnen gebruiken bij contactonderzoek."

Wow! De leider van Nieuw-Zeeland Jacinda Ardern; als ik niet al verliefd zou zijn op mijn vrouw, dan op haar. Zij is de premier die precies de juiste toon wist te vinden na het bloedbad in de moskee in Christchurch, zij is de vrouw die met superieur gemak Trump en Erdogan weerspreekt. 

Human-hoofdredacteur Marc Josten vraagt zich af hoe we met mensheid, macht en media uit deze wereldwijde crisis komen. Daarom houdt hij op human.nl een persoonlijk ‘medialogisch’ verslag bij tijdens de corona-crisis.

Jacinda Ardern, de premier van Nieuw Zeeland.

Gesammtkunstwerk

Uitgerekend deze topvrouw komt nu met dit heerlijk eenvoudige idee. Geen app maar een dagboek. De verdere uitwerking van haar plan ken ik niet, dus laat ik mijn verbeeldingskracht even de vrije loop. Het dagboek zal - begrijpelijkerwijs - al snel het karakter van een declaratie-formulier krijgen, een boekhouding van je dagelijkse ontmoetingen.

Mijn contactenlijst van vandaag zou dan zijn:

Mijn vrouw, binnen 1,5 M-grens
Mijn jongste zoon, binnen 1,5 M-grens
Laurens Knoop, buiten 1,5 M-grens 
Damiaan Denys, buiten 1,5 M-grens
Coen Verbraak, buiten 1,5 M-grens

Veel interessanter zou het zijn als zeventien miljoen Nederlanders daarnaast ook een papieren dagboek gaan bijhouden. De cultuurhistorische waarde van zo’n Gesammtkunstwerk zou dit aardedonkere tijdperk van een zilveren randje voorzien. Eindelijk zullen historici, virologen, journalisten en romanschrijvers in de ziel van de natie kunnen kijken, de héle natie.

Snode plannen

In dat geval zou mijn meest actuele bijdrage aan dit nationale kunstwerk als volgt luiden:

“Mijn vrouw en ik hebben elkaar vandaag nauwelijks gezien. Zij treft voorbereidingen voor de herstart van haar basisschool, ik hang de hele tijd aan de telefoon en reis in de middag af naar de Veluwe. Onder het genot van klassiek bereide asperges bespreken Laurens, Coen, Damiaan en ik de mogelijke tv-registratie van een belangrijk evenement inzake de nabije toekomst: over overleven na corona. Als het snode plan slaagt, zal ik een van mijn volgende dagboeken aan het vervolg van deze sessie wijden. 

Uiteraard heb ik alle genoemde personen op de hoogte gesteld van de publicatie van dit dagboek. Ook ga ik er blind van uit dat een moreel wereldleider als Jacinda Ardern iets soortgelijks ook van al haar onderdanen zal eisen. Geen nationaal dagboekplan zonder waarborg van privacy. Boekhouders en dagboekschrijvers horen namelijk één ding gemeen te hebben: zorgvuldigheid.

Marc Josten, hoofdredacteur van Human, was net begonnen met het vervolg op zijn boek 'Weerwoord' (2017), een journalistiek onderzoek naar de werking van publieke opinie. Titel en motto waren al klaar: 'Medialogica. Over macht, media en manipulatie'. Als beelden het van feiten winnen. In politiek, media en bedrijfsleven. Thuis en op de werkvloer.

Maar toen brak het Corona-virus uit. Het degradeerde de onderzoeksvraag van een belangrijke hoofdzaak tot een belangrijke zaak. De nieuwe belangrijke hoofdzaak is opeens: hoe komen we met mensheid, macht en media uit deze wereldwijde crisis? Omdat er nog geen horizon in zicht is, veranderde het boek tot nader order in dit corona-dagboek: Waarheid, leugen en gezond verstand in crisistijd.

Meer berichten over corona