Podcastmaker Frans Pollux: 'Als dit waar is, zal het ieders leven veranderen.'

Frans Pollux is theater- en podcastmaker, en is dus vanzelfsprekend op zoek naar spannende, inspirerende of interessante verhalen. Maar zo'n verhaal als dit kom je maar zelden tegen. Het kostte Frans dan ook veel moeite om dit verhaal twee jaar lang bij zich te dragen en aan niemand de details te verklappen. Ook nu nog doet hij er vrij geheimzinnig over, omdat er veel op het spel staat. Volgens Frans heeft het verhaal dat hij bij zich draagt, over een apparaat, de potentie om de wereld te veranderen.

“Zo’n twee jaar geleden had ik een ontmoeting met een man die ik niet kende. Hij herkende me van de lokale TV en wilde me graag iets laten zien. Hij was ontzettend trots dat hij het aan de praat had gekregen, dat wat hij me wilde laten zien. Ik mocht het niet opnemen of er iets over laten vallen bij de lokale TV, want volgens hem was dit object wereldnieuws en moest hij de mediahype bewaren totdat het apparaat echt af zou zijn, de uitvinding compleet. Het was een kleine man die stond aan hetzelfde schoolplein als waar ik mijn kinderen ophaalde. Niet opvallend, op het eerste oog een doodnormale man. Hij kwam niet uit Venlo, zoals ik, maar had zich wel het dialect eigen gemaakt. Ik wist eerst niet zo goed wat ik ervan moest maken, die ontmoeting en het apparaat. Toen ik naar huis liep dacht ik: wow, als het waar is wat deze man mij vertelde over dit apparaat, dan zal iedereens leven veranderen.”

“Ik heb het op het schoolplein in een video op zijn telefoon in werking gezien. Het is een soort metalen blok, dat past op een eettafel. Je stopt het in het stopcontact, maar heel eventjes. Dan werkt het al. Als dit apparaat doet wat de man zei dat het zou doen, worden wereldwijde energieleveranciers in één klap overbodig. Wat het apparaat precies doet en hoe het werkt, dat mocht ik nog niet weten. Sinds ik de man ontmoette, dacht ik nergens anders aan, maar ik wist zijn naam niet en ik wist niet op welke schoolkinderen hij op het plein stond te wachten, dus mijn vragen bleven even onbeantwoord. Toen ik de man weer tegenkwam, wilde de man niet meer met mij praten over het apparaat. Hij had spijt dat hij me al zoveel verteld had en zei dat hij niets meer wilde delen, ook voor zijn eigen veiligheid. Hij zou bedreigd worden.”

“Mensen vanuit de gevestigde industrie hebben er baat bij als zijn apparaat nooit wordt uitgevonden. Althans, dat zegt hij. Ik heb dat niet kunnen verifiëren. Volgens hem gaat er zoveel geld om in de energie-industrie, dat de topmannen van energiebedrijven tot veel in staat zouden zijn om hem en zijn apparaat van de kaart te laten vegen. Hij wilde niets meer kwijt: niet hoe ver hij met zijn uitvinding was, niet hoe het dan precies werkte, dus in gesprek met hem kwam ik niet verder.”

“Dat is lastig te zeggen. Ik ben de verhalen van de man op het schoolplein gaan toetsen bij mijn vrienden die natuurkundige kennis hebben. Zo kwam ik in contact met een fysicus, een machinebouwer, met allerlei mensen die veel meer verstand van zaken hadden dan ik. Veel van hen konden met hun kennis van energie best wat zinnigs zeggen over de man en zijn apparaat.”

“Dat is mij ook een raadsel. Wat ik vertel over mijn leven is echt waar, en wat mij verteld is door de man is ook echt zo aan mij verteld. Of de man tegen mij liegt of de waarheid spreekt, kan ik natuurlijk niet zeggen, en of het apparaat echt doet wat het belooft te doen, zal de toekomst ons leren, wellicht. Ik denk wel dat de man op het schoolplein in ieder geval zelf heilig overtuigd is van zijn gelijk. Het zou kunnen dat hij een genie is, dat hij later een Nobelprijs wint en een ongeëvenaard verschil maakt in de wereld. Net zo goed zou het kunnen dat hij een denkfout heeft gemaakt en dat het apparaat nooit echt zal werken.”

“Aan de ene kant was het fantastisch, ik ga enorm op in het maken van podcasts en krijg veel energie van dit soort projecten. In mijn relatie ontstond er juist een energielek. Mijn leven bestaat uit heel veel dingen tegelijk en mijn creativiteit is mijn hoogste goed. Dat maakt mij een moeilijke, chaotische en drukke persoon om mee samen te leven. Mijn partner heeft moeite met mijn energieniveau. Het is lastig om energie over te houden voor een relatie wanneer ik mijn energie constant in veel verschillende projecten steek. Ook deze verhaallijn komt terug in de podcast. Zo krijgt ‘energie’ een hele nieuwe dimensie.”

“Ik ben op een gegeven moment een Canadees op het spoor gekomen, die ongeveer hetzelfde claimt te bouwen als de man in Venlo. Het principe van zijn apparaat zal iets anders zijn, maar zou dezelfde werking moeten hebben. Die Canadees heeft nog grotere verhalen over het apparaat dan de man in Venlo. Hij nodigt senatoren uit in zijn fabriekshal en stuurt foto’s en video’s van zijn apparaat naar de media en naar politici. Dat maakt mij wel erg benieuwd. Als zoiets echt bestaat, hoe kan het dan dat de wereld nog niet veranderd is door deze baanbrekende uitvinding? Ik mag in Canada dat apparaat gaan bekijken met een fysicus, die met zijn kennis op zak eens kritisch naar deze Canadese uitvinding zal kijken. Dat wordt heel spannend.”

“Ja, ik heb hem twee jaar na ons initiële gesprek nog eens gesproken. Ik was bang dat hij misschien in zijn uitvindingsproces was vastgelopen of er inmiddels achter was gekomen dat het apparaat nooit zou werken. Het tegendeel is waar. De man gelooft nog sterker in het apparaat dan voorheen en is nóg meer overtuigd van zijn potentie om de wereld te veranderen.”

Stel, iemand vertelt je in vertrouwen dat hij iets heeft uitgevonden wat de wereld zal veranderen. Het kan niet, wat hij beweert - maar het apparaat werkt. Hij laat je zelfs een filmpje zien van zijn apparaat. Wat zou je doen? Het overkwam schrijver, muzikant en journalist Frans Pollux. In zes afleveringen onderzoekt hij een apparaat  waar de mensheid eeuwenlang tevergeefs naar zocht. Het apparaat tart wat we denken te weten over tijd en eeuwigheid, over leven en dood.

Het Apparaat luister je vanaf 23 februari via NPO Luister.