Als werelden elkaar raken.

23 maart | 22:15 uur | NPO 2

Terwijl in Den Haag de Parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen achtenzestig getuigen en deskundigen verhoort, slaat in een klein dorp in Groningen de sloophamer meedogenloos toe en wordt vrijwel een heel dorp met de grond gelijk gemaakt. Het Groningse dorpje Overschild staat op slappe veengrond en is daarom extra gevoelig voor aardbevingen.

Bodem in Beweging vertelt het verhaal van dit dorp in het noorden van Groningen. Het is het eerste dorp dat bijna volledig wordt gesloopt en herbouwd. Dat is althans het voornemen, maar gaandeweg veranderen de spelregels en neemt de bestaansonzekerheid van de inwoners toe.

De onzekerheid in het dorp vormt een schril contrast met de openbare verhoren in de Enquêtekamer van de Tweede Kamer, waar voormalig bewindslieden als Eric Wiebes en Henk Kamp en topmannen Ben van Beurden (Shell) en Rolf de Jong (Exxon) uitleggen hoe het zo mis kon gaan.

Zo schuren in 2Doc: Bodem in Beweging twee werelden pijnlijk langs elkaar: de wereld van bestuurders en Ceo’s die hun beloftes niet nakomen, en de metamorfose van een klein dorp dat zucht onder de fysieke en mentale gevolgen van sloop en herbouw. Met het terugbrengen van de gaswinning naar nul, een besluit van minister Wiebes, werd ook de versterkingsoperatie on hold gezet. Dit betekent dat sommigen in Overschild inmiddels een nieuw huis hebben gekregen, terwijl anderen het nakijken hebben. Het is een lang, pijnlijk en slopend proces, dat ‘gierend uit de bocht’ is gevlogen.

De makers van Bodem in Beweging, zelf afkomstig uit Groningen, hebben de inwoners en de metamorfose van het dorp jarenlang gevolgd. Wat doet de sloop en herbouw van een dorp met haar bewoners? Wie komen ‘goed weg’ met nieuwbouw en wie hebben het nakijken als NAM en overheden onbetrouwbare partners blijken te zijn?

Op 24 februari 2023 presenteerde de parlementaire enquêtecommissie het rapport Groningers boven gas met een reconstructie van de besluitvorming over de gaswinning in Groningen in de afgelopen zestig jaar. De conclusies zijn onthutsend. Een goed moment voor een intiem portret van een dorp, dat de bevindingen van de enquêtecommissie op een bijzondere, menselijke manier zichtbaar maakt.

De 2Doc: Bodem in Beweging is een coproductie van HUMAN en Stichting Beeldlijn, gesteund door Erfgoedpartners Groningen. Een film van Saskia Jeulink (Symfonie voor de Veenkoloniën) en Kees Vlaanderen (Tegenwind).

Ook interessant