Op condooms of sterilisatie na liggen alle anticonceptie keuzes bij de vrouw. Waarom zijn de mannen niet aan het protesteren dat er geen (hormonale) anticonceptie voor hun is? Lynn zocht het uit voor haar documentaire Baas in eigen zak.

“Waarom sta jij eigenlijk niet op de barricade om te strijden voor jouw recht op anticonceptie?” Een vraag die je zomaar naar je hoofd geslingerd had kunnen krijgen door Lynn (25) in de maanden voor ze aan haar documentaire Baas in eigen Zak begon. Tientallen willekeurige mannen stelde ze deze vraag, het antwoord verbaasde haar.

"De mannen die ik sprak zeiden allemaal dat ze me niet zo veel over anticonceptie konden vertellen. Ik merkte dat ze het gevoel hadden dat ze er niet over mee mógen praten omdat de keuze nu zo bij de vrouw ligt."

Tekst gaat verder na afbeelding

Regisseur Lynn Deen.

Frustratie en angst

“Ik maak mijn films vaak vanuit de emoties angst en frustratie," zegt Lynn. "In dit geval was er bij mij veel angst om zwanger te worden. Met anticonceptie koop je tijd om jong en vrij te zijn. Wanneer je een kind krijgt, sluit je een fase in je leven af. De fase waarin je echt je eigen ding kan doen, want je hebt dan ook de verantwoordelijkheid over iemand anders. Daarnaast had ik veel frustratie dat anticonceptie altijd maar mijn probleem was. Want ík moest die pil slikken of voor dat spiraaltje kiezen. Vanuit daar ging ik op onderzoek uit.”

Tekst gaat verder na video

Anticonceptiekeuzes zijn vaak al gemaakt

In totaal sprak Lynn bijna vijftig mannen en kwam ze er achter dat heel veel mannen zich eigenlijk niet bewust zijn van hun kwetsbaarheid in de keuze voor anticonceptie. “Sowieso is er weinig kennis onder mannen over de verschillende vormen van anticonceptie en eigenlijk is dat ook niet zo gek. Op het moment dat mannen seksueel actief worden, zitten veel meiden al aan de anticonceptie.”

Veel meiden beginnen al met anticonceptie voordat ze seksueel actief zijn. Bijvoorbeeld door heftige acne of een onregelmatige cyclus. Wanneer ze dan voor het eerst seks hebben met een jongen, is de keuze voor anticonceptie al gemaakt en wordt de jongen er niet bij betrokken. “Jongens denken vaak dat ze daarom niet iets mogen zeggen over anticonceptie, omdat de keuze niet bij hun ligt. Eigenlijk zijn ze heel kwetsbaar want ze zijn afhankelijk van wat de vrouw beslist om met anticonceptie te doen.”

Dragen van lasten brengt ook kennis

Doordat vrouwen nu vaak de lasten dragen van anticonceptie, zowel fysiek als financieel, zijn ze zich ook meer bewust van de risico's dan mannen, volgens Lynn. "De vriendin van één van de hoofdpersonages in mijn film werd onbedoeld zwanger toen ze door medische redenen geen hormonale anticonceptie kon gebruiken en op condooms overstapte. Je merkte echt dat zij zich veel bewuster was van dat dit kon gebeuren dan dat hij dit had."

"Hoe kun je dat nou niet weten?! Dat je meer risico loopt als je alleen condooms gebruikt", las ze in de reacties onder haar film. Lynn vind het storend dat vrouwen zo lelijk en fel reageren op mannen. "Ik snap het ergens wel, want het is gewoon kut dat wij die lasten moeten dragen. Maar de mannenpil is er voorlopig nog niet en op dit moment worden ze niet meegenomen in het gesprek over de anticonceptie die er wel is. Eigenlijk is het best verdrietig, daarom hoop ik dat mijn film juist het gesprek opent."

Kiezen voor sterilisatie

Lynn volgt in haar film drie verhaallijnen van mannen en hun relatie tot anticonceptie. We zien twee vrienden die de tijd van hun leven hebben en wiens leven drastisch zou veranderen als ze ineens vader zouden worden. Daarnaast zien we een jongen wiens vriendin ongepland zwanger wordt en zien we Taeke, die ervoor kiest zich te laten steriliseren.

Naast condooms is sterilisatie de enige echte manier om baas in eigen zak te worden. Dat die keuze een taboe is merkte Lynn aan meerdere dingen. "Omdat ik Taeke veel zag voor de docu, dronken we af en toe een biertje. Toen we zijn sterilisatie gingen filmen vroeg hij me nog wel of ik dan nog wel biertjes met hem wilde drinken, haha. Dat was natuurlijk een grap, maar daar schemert ook door hoe fragiel die mannelijkheid is."

Praat er over

Dat het een lastig onderwerp is blijkt ook wel dat als Taeke na de première aan Lynn vertelt dat meerdere van zijn vrienden vertellen dat ze ook een sterilisatie hebben gedaan. "Dat wist hij gewoon niet omdat ze het nooit bespraken! Terwijl vrouwen constant met elkaar spreken over hun vorm van anticonceptie."

Ze moedigt niet alleen een gesprek over anticonceptie tussen mannen onderling aan, maar ook tussen mannen en vrouwen die met elkaar naar bed gaan. "Naast het voorkomen van soa's wil je elkaar ook de vraag stellen: hoe zorgen we er samen voor dat we geen kind krijgen? Elke vorm van anticonceptie kent een risico, bespreek dat met elkaar. Bespreek ook dat het mis kan gaan."

3FM made by HUMAN

Dit is een productie van ons jongerenplatform bij 3FM. Samen met de dj's en andere programma's van 3FM zetten zij belangrijke sociaal-maatschappelijke onderwerpen voor jongeren op de agenda. Wil je ook iets agenderen? Mail naar socialmatters@3fm.nl.

Ook interessant