"Een uit de hand gelopen grap," noemde Bilal Wahib zijn actie vorige week. In een Instagram-livestream, waarin volgers de acteur konden zien, vroeg Wahib een minderjarige fan om zijn geslachtsdeel te tonen. De twaalfjarige jongen deed het en de naaktbeelden stonden online. Wat zijn de gevolgen als jouw naaktfoto's gedeeld worden? Hoe groot kan de psychische impact op bijvoorbeeld deze twaalfjarige jongen zijn? En wat kunnen we ertegen doen? Joram Kaat zoekt het uit in deze 3FM Online Special over online shaming.

Volgens Wahib was het dus een grap, maar voor het slachtoffer betekent het misschien wel jarenlange pesterijen. Het valt Joram op dat in de media vooral over Bilal Wahib wordt gesproken. Moeten we het nu juist niet over het slachtoffer hebben? En de problemen die achter zo'n grap schuilgaan?

In de studio zit Jojanneke van den Berge, maakster van het programma Jojanneke uit de Prostitutie. Eerder onderzocht zij al hoe mensen in de prostitutie terechtkomen en in haar nieuwe programma probeert zij erachter te komen hoe je er weer uitkomt.

Volgens Van den Berge is het belangrijk om bij online verspreide naaktfoto's ook het onderwerp gedwongen prostitutie te belichten. Ze lijken misschien niets met elkaar van doen te hebben, de waarheid is helaas anders. Naaktfoto's die online staan worden soms gebruikt om mensen te chanteren, weet Van den Berge uit verhalen.

"Er is een nieuw soort loverboy ontstaan die online opzoek is naar naaktbeelden van mensen om ze mee te chanteren," zegt Van den Berge. "Misschien klinkt gedwongen prostitutie als iets wat amper in Nederland gebeurt, maar de cijfers zijn hoog. Volgens de Nationaal Rapporteur Mensenhandel belanden omgerekend twee tot drie meisjes per middelbare school in de gedwongen prostitutie."

De digitale generatiekloof is een probleem van ons allen

Joram sprak verder met Saskia de Jong van het programma Watch, gemaakt in opdracht van kinderrechtenorganisatie Terre des Hommes. Watch is actief op diverse seksadvertentie-websites. Medewerkers maken gebruik van lokprofielen. Onder meer om deze loverboys te vinden, maar ze lopen online ook andere kwaadwillenden tegen het lijf.

"Wij doen ons virtueel voor als minderjarigen en wij worden de hele dag door benaderd om seksuele afspraken te maken. De personen met wie wij chatten zijn zich ervan bewust dat we minderjarig zijn. Dat is natuurlijk schrijnend."

De vraag naar seksueel contact met een minderjarige is dus enorm groot. Hoe kunnen we dit tegengaan?

"Het is belangrijk om je verhaal te delen bij iemand waarbij je je veilig voelt. Blijf dit niet alleen dragen, dan wordt er niks opgelost. Voor velen is naar de politie gaan een te grote stap omdat er een hoop schuldgevoel bij komt kijken. Maar weet dat je absoluut niet schuldig bent, dit is jóu overkomen. Er zijn instanties die jou willen en kunnen helpen, zoals Terre des Hommes. En ouders: maak het bespreekbaar. Wees op de hoogte van wat jouw kinderen allemaal online doen, Deze digitale generatiekloof moeten we met z'n allen aanpakken."

Matthijs weet als geen ander hoe heftig uitbuiting is

Op de basisschool is Matthijs door twee klasgenoten gedwongen om iets vervelends te doen. “Ik heb het jarenlang verdrongen dus ik weet niet meer of het in groep drie of vier was. Maar ik ben door twee toenmalige vrienden in een hoekje gedreven en gedwongen om mijn geslachtsdeel te laten zien.”

Dit was een traumatische ervaring voor Matthijs, vertelt hij geëmotioneerd. “Ik heb het nieuws rondom Wahib online in eerste instantie niet echt gelezen. Toen ik me erin ging verdiepen bracht het de pijn die ik toen voelde omhoog. Trots en vertrouwen in de mens is toen deels van me afgenomen. Ik vind het moeilijk om op mensen af te stappen, want wat nou als het weer fout gaat?”

Fier is er voor je als praten met je omgeving niet gaat

Joram sprak ook met Johannes Dijkstra van slachtofferhulporganisatie Fier. Je kunt met Fier anoniem online chatten als praten met je omgeving niet gaat.

“Er zijn veel mensen die met hun naaktfoto’s onder druk worden gezet door hun omgeving," vertelt Dijkstra. "Het is natuurlijk het allermooiste als je daarover kan praten met je ouders of vrienden, maar soms gaat dat niet. Dan zijn wij er om je te helpen.”

Je kunt doordeweeks van 16:00-6:00 uur en in het weekend van 20:00-6:00 uur met professionals chatten. Johannes geeft aan dat ze expres voor een nachtslot hebben gekozen omdat slachtoffers vooral ’s avonds over hun problemen willen praten.

“Geweldsproblematiek brengt ook klachten met zich mee, zoals somberheid en slapeloosheid, die zich vooral ’s avonds uiten. Daarom willen we er juist in de nacht voor mensen zijn.”

Check hieronder de hele 3FM Special.

3FM powered by HUMAN

Deze productie is gemaakt door ons jongerenplatform bij 3FM. Samen met de dj's en andere programma's van 3FM zetten zij belangrijke onderwerpen voor jongeren op de agenda. Wil je ook iets agenderen? Mail naar socialmatters@3fm.nl.

Dit vind je ook interessant