Onderzoek: VVD is 'voor de rijken'

VVD-politici: corrupte leugenaars of verantwoordelijke ondernemers? Partijbonzen en tegenstanders doen hun best om de VVD zo effectief mogelijk te framen. Maar wat blijft daarvan eigenlijk hangen bij het publiek? Kantar Public (voorheen TNS NIPO) onderzocht de heersende associaties bij de VVD. Wat blijkt: VVD-stemmers blijken trouwe kiezers.

Het onderzoek werd zo uitgevoerd. In beeld verscheen het VVD-logo in combinatie met een woord, zoals 'liberaal' of 'vriendjespolitiek'. Respondenten  moesten zo snel mogelijk aangeven of ze dat woord wel of niet bij de VVD vonden passen.

De woorden die de VVD zelf als grondbeginselen in haar statuten heeft opgenomen worden door VVD-stemmers veel sterker herkend dan door stemmers op andere partijen. Termen als 'vrijheid', 'verantwoordelijkheid' en 'liberaal' worden door praktisch alle VVD-stemmers geassocieerd met de VVD. Het verschil tussen VVD-stemmers en andere kiezers is groter dan bij de onderzoeken over de andere partijen. "In de volksmond kun je zeggen dat VVD-stemmers trouwe kiezers zijn", aldus Manuel Kaal, onderzoeker van Kantar Public. "Stemmers op de PvdA, D66 en vooral de PVV zien daarentegen een heel andere VVD".

Verder valt op dat de termen 'gelijkwaardigheid' en 'progressief' lager scoren, respectievelijk 54% en 49% bij alle kiezers. Ook slechts 66% van de VVD-stemmers vindt 'progressief' een term die bij de VVD past.

De verschillen tussen de frames en de grondbeginselen zijn bij de VVD het kleinst. Veel frames die rondzwerven in het publieke debat en de politieke arena worden ook door kiezers herkend. Dat geldt niet alleen voor 'veiligheid' of 'ondernemerschap', maar ook voor negatieve woorden als 'vriendjespolitiek (gemiddeld 61%) en 'voor de rijken' (gemiddeld 77%). Zelfs bijna 60% van de VVD-stemmers ziet de VVD als een club die vooral de belangen van rijken behartigt. PVV-stemmers zien het vaakst (en het sterkst) het verband tussen de VVD en negatieve frames als 'vriendjespolitiek', 'voor de rijken' en 'corrupt'.

Aan deze impliciete meting, die ontwikkeld werd door Harvard, namen ruim 400 respondenten deel, representatief verdeeld over kiezers van de partijen D66, VVD, PvdA en PVV.