In 2004 gaat ze aan de slag als landbouwjournalist en communicatieadviseur. Op allerlei manieren probeert ze het verhaal van de boer te vertellen, ‘maar er verandert niks’. Bij Van der Plas ontstaat het idee: misschien moeten we een politieke partij oprichten.
Sinds de oprichting van de politieke partij BoerBurgerBeweging, de BBB, is Caroline van der Plas niet meer weg te denken uit de politiek en de media. Van der Plas zegt het eerlijke verhaal over de agrarische sector te missen. Hoe probeert het Kamerlid de beeldvorming rond boeren te beïnvloeden?
De politiek als platform voor hun boodschap
In juli 2018 heeft Van der Plas haar eerste afspraak met Henk Vermeer. Hij is mede-eigenaar van agrarisch communicatiebureau Remarkable, een van de grootste communicatiebureaus voor de agrarische industrie. Ook de klanten van Remarkable hebben, volgens Vermeer, last van de negatieve beeldvorming rond boeren. Vermeer en Van der Plas vinden elkaar in de missie om daar wat aan te doen.
Van der Plas loopt dan al een tijdje rond met het idee om een partij op te richten. ‘Wie zitten er overal in de praatprogramma's? Politici,’ zegt Vermeer. Vermeer: ‘Als we eenmaal in de Tweede Kamer zitten, kunnen we invloed uitoefenen op de wetgeving. Maar we kunnen ook zorgen dat we meer in de publiciteit komen met onze boodschap. De Tweede Kamer is dus een lanceerplatform voor voor media-aandacht.’
Van der Plas: ‘Als je in de politiek zit, ben je voor media interessanter. Wanneer je als Tweede Kamerlid ergens een mening over hebt, kom je eerder in de media.’
Geen nuance aan de talkshowtafel
Alex Datema, melkveehouder in Groningen, voelt dat het slecht gaat met de natuur. ‘Als je naar de cijfers kijkt, moeten we ons zorgen maken.’ Datema vindt dat er wat moet gebeuren en heeft daar naar eigen zeggen een genuanceerde visie op. Maar hij ziet weinig ruimte voor dat verhaal in de media. ‘Ik ben de afgelopen zomer zes of zeven keer door een televisieprogramma gebeld of ik die avond iets wilde zeggen bij hun. Soms hing ik een uur met een redacteur aan de telefoon om uit te leggen hoe ik naar het geheel kijk. Dan kreeg ik vaak als reactie: ‘Goh, u hebt een genuanceerd verhaal. U hoort nog van ons.’ Als dat gezegd werd, wist ik al dat ik niet werd uitgenodigd. Ik pas niet in het plaatje. Het gesprek in de media en de politiek gaat altijd over twee mensen die het faliekant met elkaar oneens zijn. Die mensen zetten we aan een tafel en laten we met elkaar praten. Vervolgens komen ze tot de conclusie dat ze het nog steeds faliekant oneens zijn. Ik denk dat je ze juist met elkaar moet verbinden.’
Caroline van der Plas zit wél vaak aan tafel bij de talkshows. ‘Waarmee wordt de BBB het grootst? Met datgene zeggen wat een groot deel van de achterban graag wil horen? Of door te zeggen dat er een oplossing gezocht moet worden? Een oplossing die pijn zou doen aan beide kanten, ook bij een deel van de achterban,’ zegt Datema.
‘Je moet mensen serieus nemen in hun zorgen en angsten. En eerlijk zijn in wat je van ze verwacht,’ vervolgt Datema ‘We moeten dat gesprek aan durven gaan. Dat betekent niet dat we op de bank kijken en denken: ‘Goh, welke twee mensen zitten nu weer aan die talkshowtafel, die het niet met elkaar eens zijn en niet bereid zijn om met elkaar een oplossing te zoeken?’ Als wij blijven kijken, blijft dat uitgezonden worden. Zo werkt het gewoon. Dus we dragen er allemaal in meer of mindere mate aan bij.’
Niet op de inhoud maar de beeldvorming
‘Van der Plas weet ongelooflijk goed de camera te vinden en de camera vindt haar. Ze is echt een mediapoliticus bij uitstek,’ zegt Esther de Snoo, hoofdredacteur van Nieuwe Oogst, het vakblad van boerenorganisatie LTO. ‘Van der Plas heeft een sterke persoonlijkheid en is echt een vakvrouw. Ze snapt heel goed hoe de media en sociale media werken. Wanneer ze in de Kamer heeft gesproken, knipt ze daar fragmenten uit om via sociale media weg te zetten. De oneliners slingert ze op die manier de wereld in.’
Nieuwe Oogst heeft onderzoek gedaan naar het draagvlak onder boeren voor de BBB. ‘Van der Plas weet wat in de agrarische sector leeft. Heel veel boeren zien de BBB als een zegen. Ze creëert een bubbel met ‘wij’ in de agrarische sector. ‘Wij moeten vooral elkaar steunen’,’ legt De Snoo uit. Ze ziet Van der Plas maar weinig in vakbladen zoals Nieuwe Oogst. ‘Ze moet het echt hebben van de talkshows. Ik denk dat het ook hun strategie is om de landelijke media op te zoeken. Daar vertellen ze een algemeen verhaal, zodat ze niet teveel op de inhoud in hoeven gaan. BBB heeft een duidelijk profiel, net als Partij voor de Dieren, en is erg gericht op de beeldvorming.’
Boer Burger Beeldvorming
Caroline van der Plas ergert zich aan partijen die ongenuanceerd over boeren praten en daarbij feiten weglaten. Maar hoe gaat zij zelf om met de feiten en de nuances?
Argos Medialogica onderzoekt de beeldvorming rond en door de BoerBurgerBeweging, met onder anderen: Caroline van der Plas, boer Alex Datema en Anne Hilhorst, woordvoerder bij Wakker Dier.