8 levenslessen van Brainwash-denkers in 2021

25 jaar oud en hoogzwanger was ze, toen ze in 1996 wegvluchtte uit Afghanistan. Psychiater Forugh Karimi werkt inmiddels als voorzitter van de afdeling voor transculturele psychiatrie van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). Brainwash ging met haar in gesprek over de compexiteit van trauma en het toegankelijker maken van de geestelijke gezondheidszorg. "Ik kan niets doen en weet dat het met sommigen van hen slecht zal aflopen. Dat is zo'n machteloos gevoel."

Ze voelt zich schuldig. Heel vaak, en over van alles. Over haar moeder, haar geliefde, een onhandige opmerking, of de toestand van de wereld. In haar nieuwe boek Schuldig onderzoekt schrijver en filosoof Jannah Loontjens de schuldgevoelens die haar leven beheersen. In de Brainwash Podcast spreekt zij erover met Johan Fretz. "Ik ging steeds meer zien hoe absurd het is om te denken dat je overal schuld aan hebt. Het is een totaal onrealistisch beeld om te denken dat je altijd verantwoordelijk bent."

Hoewel depressie en burn-out volksziektes zijn geworden, blijft de aandacht voor mentale gezondheid achter. De helft van de Nederlanders heeft geen hoger doel meer in het leven. Terwijl niets beter werkt bij tegenslagen in het leven, dan het hebben van een doel waarvoor je leeft. "We zijn rijker dan ooit, maar we lijden onder de modernisering.  Ons prachtige welvarende Nederland, lijdt aan ernstige mentale verwaarlozing." Tijd om dat te veranderen.

Een claim op de absolute macht, noemde filosoof en schrijver Maxim Februari het dat minister-president Rutte niet bespreekt onder welke condities de coronamaatregelen weer worden ingetrokken. Aan de hand van muziek sprak hij hierover met Floortje Smit in Brainwash Zomerradio. "Aantastingen van de rechtsstaat zijn als het kwelwater dat onder de dijken doorkomt. Op den duur zal het de boel doen instorten."

De mens is een complex, open systeem, waar geen label ooit recht aan kan doen. We moeten verdragen dat niet alles wat misgaat, simpel te fixen is. Dat stelt psychiater Floortje Scheepers in Brainwash Talks. "Als psychiater zie ik mensen die ervaren dat het leven langzaam niet meer voelt als voorheen. Hun leven is dreigender, uitzichtlozer of chaotischer dan daarvoor."

Ongenoegen groeit in de samenleving. We hebben de afgelopen tien jaar nog nooit zoveel stakingen, demonstraties en protesten gezien als sinds de jaren zestig. En daar zijn goede redenen voor. De belangen van praktisch geschoolden, twee derde van Nederland, worden steeds minder gediend. En tegelijkertijd zien we ook dat Nederlanders op het moment dat ze de kans krijgen om in het stemhokje anders te stemmen, steeds opnieuw kiezen voor dezelfde middenpartijen. Hoe kan dat?

Overal om ons heen zijn prikkels die ons continu dopamineshots geven. Volgens Stanford-psychiater Anna Lembke bekend van de documentaire The Social Dilemma geeft dat misschien een lekker gevoel, maar de wereldwijde toename van depressie, angst en zelfdoding, komt doordat we de beloningspaden in ons brein bombarderen met feelgooddrugs en -gedrag. Op het Brainwash Festival sprak Norman Vladimir met Anna Lembke over haar nieuwe boek Dopamine Nation. "'We hebben een omslagpunt in de geschiedenis van ons bestaan bereikt: voor het eerst zijn al onze eerste levensbehoeften vervuld."

Mannen en vrouwen verschillen in een hoop opzichten en daar kan je je maar beter bewust van zijn, anders verdwaal je hopeloos in het oerwoud van de liefde, stelt Yvonne Kroonenberg. Ze was ooit beroemd columnist voor Playboy en noemt zichzelf mannenfluisteraar. Haar bundel columns Alles went behalve een vent, is recent opnieuw uitgegeven. Over hoeveel pijpen betekent in het leven van een man, dat van alle beproevingen in het huwelijk het delen van de badkamer het zwaarst is, én dat de liefde ons graag een beetje blind ziet.