'Luister ook eens naar de zachte stemmen'

Hoewel de kloof tussen burger en overheid wat Verbraak betreft misschien niet meteen moet worden overdreven, komt de burger wel degelijk nog te vaak niet aan het woord. "In dit programma kunnen mensen vragen stellen aan diegenen die directe invloed op hun levens hebben. Of dat nu dak- en thuisloze jongeren zijn die met staatssecretaris Paul Blokhuis praten, of alleenstaande moeders in armoede die met minister Ingrid van Engelshoven in gesprek gaan.

"Hoe vaak zie je dat nou, dat mensen echt een vraag kunnen stellen aan degene die erover gaat? Dat is denk ik het unieke aan het programma. Daarnaast kunnen mensen bij ons uitpraten. Nuance en rust zijn onze sterkste instrumenten. Het rustige gesprek is een beetje verdwenen op televisie. Degene die het hardste schreeuwt krijgt voortdurend de meeste ruimte. Dat dat bij ons niet het geval is vind ik heel sterk en sympathiek aan deze formule."

Tekst gaat door onder de banner

"Ik ben niet tegen spannend, maar wel tegen kort en amechtig. Dat is waar bijna alle talkshows om draaien. Ik vind het wel wat waard dat iemand écht z'n verhaal kan vertellen. Dat daar serieus op ingegaan wordt en dat dat dan niet onder gigantische tijdsdruk staat. Ik vind het belangrijk dat mensen denken: ik word hier gehoord en gezien. Dat is bij heel veel andere programma's helemaal niet het criterium."

"Nee, op geen enkele manier. Op de momenten dat er iets van een uitwisseling op gang komt is het alweer afgelopen. Het gaat om soundbites, alles moet snel en vluchtig. Je kan dan als programma zeggen dat je de kijker aan het woord hebt gelaten, maar aan dit soort kijkersbijdragen houd je bijna altijd een onbevredigd gevoel over. Ik denk dat beiden, zowel de lijsttrekkers om wie het gaat als de kijker die de vraag mocht stellen, na afloop dachten: is dit het nou? Dan is de vraag of je het moet doen. En natuurlijk, bij Rutte was dat even een spannend momentje, maar dan wil ik eigenlijk veel meer weten. Dan begint het pas, maar dan is het alweer afgelopen."

"Dat doen ze lang niet allemaal, er zijn er ook zeker bij die vooral komen om te zenden. Daar dien je als presentator goed naar te luisteren en scherp op te zijn, maar wat mij betreft wel met een luisterend oor. Je kunt alles negatief benaderen en op een toon van: 'Vindt u niet dat u moet aftreden?' Maar je kun je ook afvragen: hoe kan het anders? Dat vind ik veel vruchtbaarder, omdat dat echt tot iets leidt. Dat je op die manier samen tot oplossingen kan komen, vind ik mooi."

"Wat dat betreft vond ik het gesprek met Eurocommissaris Frans Timmermans een goede aflevering, waarin je dus goedwillende ondernemers ziet die werkelijk proberen iets te veranderen, die duurzaam proberen te ondernemen, maar die gewoon vastlopen. Die kunnen nu iets zeggen tegen een van de bedenkers van dat plan, wat helemaal ver weg in Brussel op de tekentafel is gemaakt.

Niet ieder antwoord leidt meteen tot een verandering, maar ik vind het wel mooi dat je als boer of als warmtepompverkoper met een van de hoogste bazen achter zo'n Europees plan in gesprek kunt. Dat vind ik heel sterk aan ons programma. Dan denk ik: dat is de kracht van wat HUMAN doet. Ook hier geldt weer het adagium: je wordt gezien. En dat is uiteindelijk het begin en het einde van hoe je de samenleving wil inrichten. Dat wij ertoe doen als individuen en dat we samen die samenleving maken. Dat is volgens mij heel erg voelbaar bij dit programma."

Tekst gaat door onder de afbeelding

"Alles wordt al volgepraat over corona. Dan is het sterker als je met onderwerpen komt die iets meer overstijgend zijn. Corona is wel alomvattend, maar niet allesbepalend. Uiteindelijk verdiepen wij ons in welke systemen achter bepaalde dingen zitten. We gaan op zoek naar waarom dingen niet lukken. Waarom ze, terwijl ze goed bedoeld zijn, toch totaal uit de hand kunnen lopen. 

Het idee is dat er wijkagenten moeten zijn, maar ze zeggen allemaal dat ze bijna niet op straat zijn. Dat is niet omdat dat ooit zo is bedacht, maar omdat dat kennelijk zo loopt. Hoe kan dat nou? Waarom is er wel goede wil, maar is de uitvoering in de praktijk onder de maat? Dat is uiteindelijk veel interessanter. Corona is natuurlijk heel smartelijk en het zet de hele samenleving op z’n kop, maar dat betekent niet dat het systeem achter de dingen er opeens niet meer toe doet."

"Om dat dus te kunnen vertellen, stellen we de ervaringen van gewone mensen centraal. Het is een typisch journalistieke impuls om bij complexe zaken altijd maar weer duiders of experts te zoeken, maar de sterkste uitzendingen vind ik de afleveringen met mensen die gewoon vertellen hoe zij hun leven ervaren. Als ik in een gesprek over eenzaamheid een jonge jongen hoor vertellen over zijn ervaringen met eenzaamheid, dan raakt dat me veel meer dan wanneer ik de huisarts hoor vertellen dat eenzaamheid best een probleem is in de spreekkamer. Als ik gewone mensen hoor vertellen over hoe de grauwsluier over hun leven ligt, dan raakt mij dat."

"Ik denk dat de burger best vaak gehoord wordt, maar jammer genoeg slechts een deel van die burgers. Mensen die geen megafoon tot hun beschikking hebben, verdwijnen in het niet. Dat zijn de mensen die wij wel graag aan het woord willen laten. Die verstilde oude man die al een jaar lang niemand heeft gezien, of die moeder die na haar scheiding in de problemen is geraakt. Dat zijn de mensen die indruk op mij maken. En niet de tetteraars en de toetteraars. Wij luisteren naar de mensen die een zachte stem hebben, maar die wel degelijk iets te vertellen hebben."

"In principe zeggen we tegen niemand 'nee.'  Alleen hoeven wij niet al dat getetter dat je in andere programma's al ziet. Of wéér diezelfde duider. Het is zo'n reflex dat je altijd maar dezelfde gezichten ziet: de Jort Kelderisering van de praatprogramma's. Het is juist zo mooi als je mensen ziet en spreekt die je nog helemaal niet kent. Dat is waardevoller dan dat getetter en al die bekende koppen."