In Brainwash, een nieuwe podcast van Human, interviewen afwisselend Floortje Smit en Johan Fretz denkers en makers aan de hand van muziek. Welke nummers zijn vormend geweest voor hun identiteit en denken? Deze lessen kunnen we leren van officier van justitie Disa Jironet.
Volgens Jironet vergt het moed om open te staan voor het verhaal van de verdachte, omdat er vanuit de Nederlandse samenleving van aanklagers wordt verwacht dat ze hard zijn, en harde straffen eisen.
Maar we straffen niet alleen om het leed dat de dader heeft veroorzaakt te vergelden. Het moet meer zijn dan oog om oog, tand om tand. We willen dat herhaling, recidive, wordt voorkomen. De dader moet er beter van worden, het slachtoffer zich gehoord voelen, en de maatschappij veiliger worden. Daarom moet je je volgens Jironet openstellen voor het verhaal van de dader.
Hiphop hielp Jironet nadenken over maatschappelijke onderdrukking, ongelijkheid en racisme. Toen ze voor het eerst Mos Def's Hip Hop hoorde, kwam die donkere kant van het leven op een rauwe manier binnen. Ze wordt als aanklager dagelijks met die harde realiteit geconfronteerd. Als aanklager wil ze die omstandigheden beter maken. Ze vindt niet dat ze iets van het straatleven weet doordat ze hiphop luistert, maar het heeft wel geholpen haar wereldbeeld te verruimen.
Tekst gaat verder onder de video
Als officier van justitie wordt Disa Jironet geconfronteerd met mensen die ernstige misdrijven hebben gepleegd. Maar ze blijft zoeken naar de mens achter de dader. Mededogen speelt daarin een belangrijke rol.
Waar ligt de grens van mededogen? Volgens Jironet gaat het vooral om het oprecht kunnen luisteren naar de ander. Het gaat erom dat je oprecht kunt luisteren naar zijn of haar leed, zonder dat je het zielig hoeft te vinden, of erin mee hoeft te gaan. Het is niet hetzelfde als medelijden, en ook niet hetzelfde als mildheid.
Het zit in de menselijke interactie en het willen begrijpen van de ander, en het werkelijk nieuwsgierig zijn naar wat er gebeurt in het leven van de ander.
De grens van mededogen ligt bij iedereen ergens anders. Jironet zelf ondervindt dat het lastig is om mededogen te hebben als de verdachte geen verantwoordelijkheid neemt voor zijn daden. Als iemand in de rechtbank half toegeeft wat hij gedaan heeft, maar het tegelijkertijd probeert af te zwakken, alsof het niet zo erg is.
De muziekkeuze van Disa Jironet en andere gasten uit de podcast:
Tekst gaat verder onder de playlist
Mededogen is niet alleen belangrijk in het strafrecht, maar ook in leiderschap. We leven in een tijd vol spanningen, en een gebrek aan goed leiderschap. Maar het kan anders. Los van spanningen, los van de verschillende polen, kunnen we ervoor kiezen om bruggen te bouwen.
Een mooie definitie van leiderschap is volgens Jironet dat je de omstandigheden zo maakt dat iedereen in het team de beste beslissingen kan nemen. Daarbij moet je ook je ego opzijzetten en je in de ander inleven.
Een goed voorbeeld van faciliterend leiderschap in de muziek is voor Jironet trompettist Christian Scott. Hij schreef het nummer Diaspora. In de muziek gaat hij vanuit verschillende culturen op zoek naar een nieuw geluid.
Dat vindt Jironet mooi: terugkijken naar wat er in ons erfgoed ligt, en dat gebruiken om tot iets nieuws te komen. In tijden van polarisatie en verdeeldheid is dat een belangrijk perspectief.