Kenniscentrum Rutgers onderzocht het corona-seksleven, door circa 2.500 jongeren van 16 tot 24 jaar te bevragen. Door de strenge lockdown hadden de onderzochte jongeren in lockdown-periodes minder seks. Toen elkaar bezoeken weer makkelijker werd, doken zij in sneltreinvaart onder de lakens. We bespreken met Rutgers-onderzoeker Fayaaz Joemmanbaks de belangrijkste resultaten.

Een lockdown. Het is bereslecht voor ons seksleven, zie je aan het onderzoek. Fayaaz: "Vooral voor singles.'' Tijdens de avondklokperiode hadden singles minder seks dan voor de coronacrisis. “Deze groep is dus het hardst getroffen,” zegt onderzoeker Fayaaz Joemmanbaks. 

Vooral in de eerste lockdown versoberde bij onderzochte jongeren de seks. Waar 35 procent van de singles voor corona seks had, was dit tijdens de eerste lockdown nog maar 18 procent. Tijdens de tweede lockdown ging het voor die groep om 23 procent.

“Je ziet dat de seksuele gezondheid van jongeren in een relatie redelijk stabiel blijft, terwijl singles veel minder seks hadden. Dit komt omdat zij door de coronamaatregelen natuurlijk minder mensen konden ontmoeten. Voor de lockdown vonden ze elkaar via feestjes of via vrienden, maar de lockdown maakte dit onmogelijk. En dat zie je terug in hun seks- en liefdesleven.”

Summer of love

In de zomermaanden van 2021 was te zien dat de jongeren seks gemist moeten hebben. Er kwamen kleine versoepelingen en hop: met flirten, daten en seks zaten singles al heel snel weer op hetzelfde niveau als vóór de coronacrisis. Dit terwijl veel maatregelen nog van kracht waren.

Fayaaz geeft aan dat je de afgelopen periode daarom best een Summer of Love kan noemen. Jongeren in het onderzoek hadden evenveel seks als voor corona en dat terwijl heel veel gelegenheden waar we sekspartners ontmoeten nog gesloten bleven. Denk aan clubs en festivals.

Bedpartners

Zo had 35 procent van de singles tussen 16-20 jaar seks in de zomer van 2021. Dat is nagenoeg even veel binnen deze groep als in de zomers toen er nog geen corona was.

Onderzoeker Fayaaz: “Na beruchte evenementen als ‘Dansen met Janssen’ mocht iedereen twee weken lang uit. Toen de besmettingen enorm opliepen werden de versoepelingen direct teruggedraaid. Desondanks bleven singles daarna bijna op hetzelfde niveau met flirten, daten en seks als vóór de coronacrisis.'' 

Ondanks handicaps wisten de jongeren, waarschijnlijk via apps en sociale media, af te spreken met (potentiële) bedpartners.

Donkere kant

Een donker resultaat uit het onderzoek komt uit de strenge lockdown-periode. Een aanzienlijk deel van de jongeren meldde destijds seksueel geweld. Meer dan voor corona. 

Tijdens de avondklokperiode maakte drie procent van de jongens en acht procent van de meisjes uit het onderzoek seksueel geweld mee. Terwijl het in zomers voor corona respectievelijk om één procent (jongens) en vijf procent (meisjes) ging.

Deze stijging is te verklaren, doordat jongeren noodgedwongen thuiszaten door de invoering van de avondklok. Denkt het Rutgers-team. 

"Afspreken in settings waar anderen je zien, als je een date hebt, kon niet.'' Clubs en cafés, waren in avonden gesloten. "Jongeren spraken vaker thuis of bij het huis van de geweldpleger af'', zegt Joemmanbaks.

Sociale controle

Zonder sociale controle van ander uitgaanspubliek, ging het vaker mis. “Vaak was de geweldpleger een partner, ex-partner, date of seks-maatje. Iemand die het slachtoffer al langer kende." In een één op één ontmoeting ging het dan mis.

“De geweldpleger overschrijdt de seksuele grenzen,” vervolgt Joemmanbaks. “Het gaat hierbij om manuele, orale, vaginale of anale seks en geslachtsgemeenschap tegen de wil van iemand in. Een nare ervaring die veel jongeren niet durven te delen. Zorgelijk, want zoiets kan mentaal enorme gevolgen hebben voor iemand.”

Volgens Joemmanbaks moet de toegang tot de zorg op peil zijn, ongeacht een avondklok of strenge lockdown. “Er moet dus meer ondersteuning en begeleiding komen voor deze groeiende groep na corona. En dat kan alleen als seksueel geweld een prioriteit wordt voor de volgende regering.”

Jongeren ontvingen in coronatijd ook meer seksueel getinte beelden en verzoeken, via sociale media, die ze als ongewenst bestempelden.

Soa test

De coronacrisis heeft ook problemen gebracht op het gebied soatesten. GGD's deden veelal deze soatesten voor jongeren, maar die hadden ook veel capaciteiten nodig voor de corona-aanpak. Nog niet overal in Nederland draaien de soa-poli’s van de GGD op de capaciteit van voor de coronacrisis, bijvoorbeeld door personeelstekort, aldus Rutgers.

Van de groep jongeren uit het onderzoek die zich op soa's willen laten testen, maar dit nog niet gedaan hebben, zegt een op de vijf dat jongeren dat dit door 'coronagerelateerde redenen' niet kon hebben laten testen. 

Als jongeren 'soa-risico' hebben gelopen en niet naar hun huisarts willen, of niet bij de GGD terecht kunnen, is een betrouwbare zelfafnametest een alternatief, geeft Rutgers aan. Want weten of er soa's zijn is natuurlijk belangrijk nu het seksleven van jongeren weer op gang komt.

Over het onderzoek

Rutgers Kenniscentrum en SOA Aids Nederland hielden samen het onderzoek. De data voor dit onderzoek zijn verzameld tussen 8 en 26 september 2021, vlak voor de laatste ronde van versoepelingen. 2464 jongeren van 16-24 jaar vulden de vragenlijst in. Deze jongeren zijn geworven via social media, waardoor het onderzoek niet representatief is voor alle jongeren in Nederland.

3FM made by HUMAN

Dit is een productie van ons jongerenplatform bij 3FM. Samen met de dj's en andere programma's van 3FM zetten zij belangrijke onderwerpen voor jongeren op de agenda. Wil je ook iets agenderen? Mail naar socialmatters@3fm.nl.

Meer over seks en relaties