Minder angst voor wat komen gaat
We zitten in een transitie van het oude denken naar een nieuwe, duurzamere economie. Die weg ernaartoe is ingewikkeld en gaat gepaard met stress en ongemak, ziet presentator Jeroen Smit. Maar dat hoort erbij. Vergelijk het met een kreeft die zijn pantser ontgroeit.
Wie nu leest over het omvallen van plasticrecyclebedrijven, het terugdraaien van de Europese afspraak om vanaf 2035 geen nieuwe fossiele brandstofauto’s meer te produceren, en het verbod op namen als ‘kipstuckjes’ en ‘plantaardige worst’, zou de moed in de schoenen kunnen zinken.
Hier niet. We zijn ervan overtuigd dat dit de laatste angstige (door populistische politici aangejaagde) stuiptrekkingen van het oude denken zijn. Die horen erbij. De weg naar een duurzamer economie is ingewikkeld, vraagt om nieuwe rekensommen en een ander speelveld en vooral: samenwerkingen tussen partijen die het moeilijk vinden om elkaar te vertrouwen (concurrenten, overheden, ngo’s). Maar die zal er komen. Want de wereld hoeft echt geen plek van markt en strijd te zijn.
De wereld hoeft echt geen plek van markt en strijd te zijn.
Deze tijd wordt ook wel de liminale tijd genoemd: de stressvolle periode waarin we van een oude beperkende tijd naar een nieuwe met meer ruimte gaan. Rabbi Abraham Twerski neemt het leven van een kreeft als voorbeeld en legt in een paar zinnen op briljante wijze uit wat dit betekent. Want als die dieren groeien wordt hun pantser te klein. Als die pijn, die stress, ondraaglijk wordt, verstoppen ze zich onder een steen, om hun te kleine pantser af te werpen en het nieuwe te laten groeien. Met andere woorden: om te kunnen groeien, zijn stress en pijn onvermijdelijk.
De redactie van Wat houdt ons tegen? gelooft dat het helpt om de ideeën van die nieuwe tijd met meer ruimte en kwaliteit van leven onder woorden te brengen. Want wie wil nou meer plastic in de oceaan dan vis, wie wil naar een opwarming van vier graden? Wie wil extra vroeg dood als gevolg van te veel dierlijke eiwitten? Niemand.
Wie wil nou meer plastic in de oceaan dan vis, wie wil naar een opwarming van vier graden? Niemand.
En dus gaan wij door. Dit najaar en ook in 2026, met een constructieve en hier en daar zelfs opgewekte zoektocht naar hoe die transformatie naar een gezonde leefomgeving eruit ziet. Naar wat er voor nodig is om op dat pad te komen. Hoe kunnen we voorkomen dat we wereldwijd straks 300 miljard kledingstukken per jaar produceren? Hoe maken we de Noordzee gezonder en daarmee ook onszelf? Wat helpt ons de kop uit het zand te trekken en onze wijken voor te bereiden op de onvermijdelijke consequenties van hoosbuien en droogte? Hoe voorkomen we dat CO2-compensatie een excuus wordt om te kunnen blijven uitstoten? Wordt het bovendien niet tijd om het belang van veel fossiele industrie in ons land te relativeren
Door deze vergezichten in kaart te brengen, leiderschap te stimuleren hiermee aan de slag te gaan, zullen we de komende tijd bijdragen aan het verminderen van angst voor wat er komen gaat. Op televisie, vanaf 5 november is er een nieuw seizoen te zien op NPO2, en in onze gloednieuwe nieuwsbrief. Voor iedereen die zich zorgen maakt, maar ook toe is aan hoopvolle perspectieven.