Medialogica

Rawagede

Eind 1947 voeren Nederlandse militairen een aanval uit op het Indonesische dorpje Rawagede. Zeker honderd mannen worden zonder vorm van proces geëxecuteerd. Volgens Indonesische bronnen komen in totaal meer dan vierhonderd mensen om bij de actie. Een onderzoek van de Verenigde Naties veroordeelt Nederland, maar Den Haag stopt het rapport in een diepe la. De verantwoordelijke militairen worden nooit vervolgd.

Jacco Versluis en Maud van de Reijt

Nu, ruim zeventig jaar later, onderzoeken historici op verzoek van de Nederlandse regering het geweld dat in de jaren veertig in Indonesië plaatsvond. Waarom moest dit zo lang duren? Wat is het beeld dat de regering door de jaren heen rondom de executies heeft gecreëerd? Welke lezing stelden journalisten, activisten en wetenschappers daar tegenover? En wat is de houding van de Indonesische regering als het om het huidige onderzoek gaat?

sprekers

Sukarman

Zoon van één van de weduwen van Rawagede. Hij nam het initiatief voor het oorlogsmonument, is lokaal historicus, en maakte zich als voorzitter van de Stichting Rawagede in Indonesie hard voor de belangen van de weduwen.

Rémy Limpach

Historicus die in Zwitserland promoveerde op het Nederlandse militaire optreden tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog. Zijn promotie werd in 2016 onder de titel 'De brandende kampongs van generaal Spoor' als publieksboek uitgegeven. Limpach's stelling dat Nederlandse militairen structureel extreem geweld toepasten staat haaks op het officiële regeringsstandpunt zoals verwoord in de zogenoemde Excessennota uit 1969, en was voor de regering aanleiding om alsnog een groot historisch onderzoek naar de dekolonisatie van Indonesië te financieren. 

Alfred Edelstein

Documentairemaker die in 1995 als eerste Nederlandse journalist sinds de Indonesische onafhankelijkheid naar Rawagede afreisde, waar hij samen met Karen van Coevorden getuigen en nabestaanden van het bloedbad interviewde. De documentaire plaatst vraagtekens bij het officiële Nederlandse gehanteerde dodental ( honderdvijftig), en toont aan dat in Rawagede zelf een getal van ruim vierhonderd wordt gehanteerd. 

Jeffry Pondaag

Zet zich in voor nabestaanden van slachtoffers van het Nederlandse militaire optreden in Indonesie. Diende namens de weduwen van Rawagede, een schadeclaim in tegen de Nederlandse Staat en kreeg in 2011 gelijk van de rechtbank. Dit vonnis had veel impact. De weduwen kregen schadevergoeding, de Nederlandse ambassadeur bood excuses aan. Voor de onderzoeksinstituten KITLV, NIMH en het NIOD was het in 2012 bovendien de aanleiding om de regering te verzoeken een groot onderzoek naar het Nederlandse militaire geweld in Indonesie te subsidiëren.

Piet Kamphuis

Kamphuis was tot zijn pensioen in 2017 directeur van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie, onderdeel van het ministerie van Defensie. Deed in 2012 samen met de (toenmalige) directeuren van het Niod en het KITLV (Koninklijk Instituut van Taal-, Land- en Volkenkunde) een oproep aan het kabinet om geld uit te trekken voor een groot historisch onderzoek naar 'het Nederlandse militaire geweld in Indië'.  De regering weigerde, maar zag zich na het boek van Rémy Limpach  gedwongen om daarop terug te komen.

Bonnie Triyana

Indonesisch historicus, en hoofdredacteur van een website over geschiedenis: Historia.ID. Triyana komt regelmatig naar Nederland, en is curator van de tentoonstelling 'Indonesische Revolutie' in het Rijksmuseum (2021).

achtergrondverhalen

Gewenst en ongewenst beeld van de koloniale oorlog

Militaire autoriteiten kozen nauwkeurig de foto’s en video’s van ‘onze jongens’ die ze lieten zien tijdens de onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië. We spraken beeldonderzoeker René Kok over het gewenste en ongewenste beeld: "Schone oorlogen bestaan niet."

Defensie nam afstand van boek over Nederlands geweld in Indonesië

Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht eiste voorinzage

Blijf op de hoogte