Moderne Slavernij
Arbeidsuitbuiting en slechte werkomstandigheden. Het zijn problemen die nu in de spotlight staan, met dank aan het WK in Qatar dit jaar. Bij HUMAN vinden we het problematisch mensen als handelswaar te gebruiken, en niet te beoordelen op hun menselijkheid, dus stellen we dat aan de kaak. Op deze pagina vind je een handig overzicht van de programma's die we hierover maken.
#1. Het WK Wegkijken
Vierdelige podcast
In de podcast Het WK Wegkijken onderzoeken journalisten en voetballiefhebbers Clairy Polak en Hugo Borst de schaduwkanten van het WK Voetbal 2022. Hoe zit het bijvoorbeeld met de arbeiders die omkwamen bij de bouw van de stadions, hotels en wegen? Kunnen we spreken van moderne slavernij? En hoe zit het met onze eigen verantwoordelijkheid als voetballiefhebbers?
Het WK gaat straks van start alsof er niks gebeurd is. Ook ons Wilhelmus zal klinken in Qatar en miljoenen Nederlanders kruipen straks weer voor de buis. Dragen we wellicht zelf bij aan het probleem? Uitzendrechten en advertentiegelden zijn immers waar dit WK op draait. Zou er iets veranderen als we met z’n alleen een keertje niet keken? Borst en Polak duiken in deze vraagstukken en proberen samen met hun gasten tot een antwoord te komen.
Luister in je favoriete podcast-app.
het WK wegkijken
Een podcast van Hugo Borst en Clairy Polak over misstanden rondom het WK voetbal in Qatar
#2. Nabestaanden van omgekomen arbeiders vertellen
2Doc Kort: Wij bouwden de Stadions
Naar schatting 6.500 gastarbeiders kwamen om tijdens de bouw van de stadions in Qatar. Een onbekend aantal keerde ziek of gewond terug naar hun land van herkomst. Journalist Rudra Khadka zag hoe op het vliegveld van Kathmandu dode lichamen van de gastarbeiders werden binnengebracht. Buiten stonden rouwende familieleden en vrienden van de slachtoffers. Hij besloot de gastarbeiders een stem te geven en publiceert sindsdien hun levensverhalen.
Hij bezoekt familieleden van slachtoffers, spreekt met teruggekeerde arbeiders over de verregaande rechteloosheid waarmee ze in Qatar geconfronteerd werden. Hebben de Qatarese machthebbers inderdaad, zoals door hen toegezegd, de arbeidsomstandigheden verbeterd? De ervaringen van de Nepalezen die Khadka spreekt in Wij bouwden de Stadions confronteren met een andere werkelijkheid.
Wij bouwden de stadions
Ze waren met duizenden, mannen en vrouwen, veelal jong, arm, ongeschoold, dorpbewoners. In Qatar leverden ze een belangrijk aandeel aan de bouw van de WK-stadions
#3. Wat is onze eigen rol in moderne slavernij?
Het Filosofisch Kwintet
In vijf jaar tijd is het aantal mensen dat in moderne slavernij leeft gestegen van 40 miljoen naar bijna 50 miljoen. Een leven van uitbuiting, schending van grondrechten en werken onder erbarmelijke omstandigheden tot ziekte of de dood erop volgt. Ondertussen dragen wij de t-shirts en bellen we met de telefoons die daar het resultaat van zijn. Zijn wij de slavendrijvers van onze tijd? En als we profiteren van slavenarbeid, welke verantwoordelijkheid dragen we dan? In Het Filosofisch Kwintet spreekt presentator Clairy Polak daarover met historicus Gert Oostindie en filosofen Daan Roovers, Eva Groen-Reijman en Govert Buijs.
'Ieder huishouden heeft slaven in dienst'
Moderne slavernij sijpelt door in elk huishouden. We hebben het over het WK in Qatar, maar in de hele productieketen van alledaagse producten gaat het mis.
Moderne Slavernij
In vijf jaar tijd is het aantal mensen dat in moderne slavernij leeft gestegen van 40 miljoen naar bijna 50 miljoen. Een leven van uitbuiting, schending van grondrechten en werken onder erbarmelijke omstandigheden tot ziekte of de dood erop volgt.
#4. Waarom Volkskrant-journalist Willem Vissers toch gaat
Mediastorm
Willem Vissers, voetbalverslaggever bij de Volkskrant, wist het zeker: "Ik ga niet naar Qatar, dat vertik ik." Toch stapt hij nu op het vliegtuig om het WK te verslaan. Wat deed hem van mening veranderen? Mediastorm, ons programma waarin we opinievorming onder de loep nemen, sprak met Vissers.
Waarom Volkskrant-journalist Willem Vissers toch naar Qatar gaat
Hoe moet de journalistiek omgaan met het veelbesproken WK van dit najaar? Willem Vissers, voetbalverslaggever bij de Volkskrant, was lange tijd stellig. “Ik ga niet naar Qatar, dat vertik ik,” zei hij. Volgende maand stapt hij toch op het vliegtuig om het toernooi op locatie te verslaan. Wat deed hem van inzicht veranderen?
#5. Ook in Nederland leven mensen in moderne slavernij
Bij moderne slavernij denk je misschien aan mensen die in fabrieken in India onder erbarmelijke omstandigheden zoveel en zo snel mogelijk broeken en T-shirts in elkaar zetten. Of aan de mensen die in Qatar de nieuwe stadions voor de wereldkampioenschappen bouwen. Maar ook veel dichterbij huis leven mensen in moderne slavernij. De precieze aantallen zijn lastig te noemen, omdat lang niet alle gevallen bekend zijn, maar de schatting is dat in Nederland jaarlijks ongeveer 5.000 mensen slachtoffer zijn van moderne slavernij.
“Slavernij gaat erom dat je je niet kan onttrekken aan een situatie,” zegt Francien Winsemius van FairWork, een organisatie die moderne slavernij bestrijdt en opkomt voor de belangen van de slachtoffers. “Dat kan bijvoorbeeld doordat je werkgever je paspoort in bezit heeft, je torenhoge schulden oplegt, of dat hij of zij je familie kent en hen kan gaan bedreigen als je stopt met werken.” In tegenstelling tot bij de vroegere trans-Atlantische slavernij is er bij moderne slavernij dus geen sprake van het wettelijke bezit van een ander mens, maar wordt de afhankelijkheid van een baas op andere manieren gecreëerd.
Ook in Nederland leven mensen in moderne slavernij
Naar schatting zijn in Nederland jaarlijks ongeveer 5000 mensen slachtoffer zijn van moderne slavernij. We spraken hierover met FairWork.
Dit is ook interessant
Wat is moderne slavernij?
Vaak denken we dat de slavernij tot het verleden behoort. Toch zijn er vandaag de dag miljoenen mensen het slachtoffer van.
Inspiratie voor wie menselijkheid zoekt
HUMAN streeft naar een meer menselijke samenleving. Een plek waar je kunt onderzoeken, luisteren, twijfelen en waar je echt contact maakt met jezelf en anderen. Zo zorgen we samen voor positieve verandering.
HUMAN is radicaal menselijk.