Misbruik van de Geschiedenis
Aflevering 4
In ieder land is de fixatie op de eigen nationale geschiedenis opmerkelijk groot. Wie haar (her)schrijft, beschikt over macht. Wie die macht misbruikt, kan zomaar een oorlog beginnen. De vierde aflevering van het twaalfde seizoen van Het Filosofisch Kwintet gaat over de aantrekkingskracht, het gevaar en de maakbaarheid van geschiedenis.
Waarom hebben we aan juist deze verhalen zo'n grote behoefte? Hoeveel vrijheid mag de geschiedsschrijver zich permitteren? En waar ligt de grens tussen gebruik en misbruik van de nationale geschiedenis?
Presentator Clairy Polak spreekt hierover met historici Remieg Aerts, Agnes Cremers en Geerten Waling, en schrijver Stephan Sanders.
Over dit seizoen
Voor even leken we oppermachtig. Onze tijd werd gekenmerkt door ongekende welvaart, langdurige vrede en steeds meer individuele vrijheid. Het twaalfde seizoen van Het Filosofisch Kwintet gaat over macht en onmacht. In vijf afleveringen onderzoekt presentator Clairy Polak onze verhouding tot maakbaarheid.
Menu
Interviews met de gasten
Omarm de gelaagdheid van onze geschiedenis
Het is droevig gesteld met onze kennis van de eigen geschiedenis. Eeuwig zonde, vindt historicus Geerten Waling (1986).
‘Ons nationaal verhaal is eurocentristisch en mannelijk’
Publiekshistoricus en feminist Agnes Cremers (1984): "Er wordt terecht de vraag gesteld of geschiedenis überhaupt een wetenschap is."
Gasten in deze aflevering
Geerten Waling
Geerten Waling (1986) is historicus en schrijver van diverse boeken (oa Zetelroof uit 2017 en 1848 – Clubkoorts en Revolutie uit 2016) en columns, onder andere voor EW Magazine. Bij dat weekblad zwaait hij tevens de scepter over onlineplatform Podium. Ook is Waling eindredacteur van het radioprogramma WNL In de Kantine.
Stephan Sanders
Stephan Sanders (1961) is schrijver, essayist en columnist voor onder andere NRC en Trouw. Met zijn achtergrond in de filosofie en politieke wetenschap schrijft hij geregeld over identiteit en welke normen we elkaar opleggen in ons voortdurende streven ergens bij te horen. In 2021 verscheen zijn laatste boek Godschaamte.
Agnes Cremers
Agnes Cremers (1984) is publiekshistoricus, feminist en medeoprichter van Van Gisteren, een intitiatief dat historisch onderzoek omgezet in toegankelijke artikelen, documentaires, tentoonstellingen of lesprogramma’s. Cremers wil geschiedenis toegankelijk maken voor een breed publiek. Zo bedacht ze F-Site, een website en lespakket over belangrijke maar vaak vergeten vrouwen uit de geschiedenis.
Remieg Aerts
Remieg Aerts (1957) is hoogleraar Nederlandse geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Hij schreef een biografie van Thorbecke, die in 2018 verscheen en datzelfde jaar werd bekroond met de Prinsjesboekenprijs voor het beste politieke boek (en later de Nederlandse Biografieprijs won). In 2022 verscheen van zijn de essaybundel Denkend aan Nederland. Over Geschiedenis, Nationaliteit en Politiek bij Uitgeverij Prometheus.