Minder spullen, een kleinere ecologische voetafdruk en een huis dat wél betaalbaar is. Tiny houses zijn een oplossing voor moderne problemen en winnen daarom ook in Nederland aan populariteit. "Een huis kopen is een utopische gedachte geworden."

Minder spullen en een kleinere ecologische footprint: twee moderne idealen waar mensen naar streven. Deze wensen komen samen in een zogeheten tiny house : een huisje van maximaal vijftig vierkante meter dat gebouwd is op een onderstel met wielen, zodat je het kunt verplaatsen.

Robin Zwarteveen, directeur van een bedrijf in duurzame bouwmaterialen Inropa Greenbuild, zag de vraag naar tiny houses vanuit de Verenigde Staten naar Nederland overwaaien en ging met zijn collega’s in beraad. Konden zij met hun contacten en natuurlijke materialen niet zelf tiny houses bouwen en verkopen? Zo ontstond twee jaar geleden een nieuwe zijtak in zijn bedrijf, genaamd Greenbuild Tiny Houses. Hier kun je je eigen huisje precies ontwerpen zoals je wilt en het laten maken van duurzame materialen. 

In ons programma 'De Staat van het Klimaat' dat op 24 oktober om 20.30 uur wordt uitgezonden, gaat Jort Kelder naar een tiny house village in Nieuwegein, om te kijken naar de ecologische voetafdruk van de bewoners. Wij namen alvast een kijkje bij de bouwloods van Greenbuild, om te vragen wat er allemaal bij een tiny house komt kijken.

Tekst gaat verder na afbeelding

© Josse Wiering / Human

Robin Zwarteveen bladert door een map met tiny house-ontwerpen

Vier meter hoog

"Kijk, hoog zijn ze hè," zegt Zwarteveen een tikkeltje trots, wijzend naar de twee tiny houses in aanbouw. En inderdaad, als je ernaast staat lijken de tiny houses in de loods helemaal niet zo ‘tiny’. Eén is vier meter hoog, de andere net iets kleiner, maar beiden maken een imposante indruk.

"Vier meter is de maximale hoogte waarmee je met de huisjes over de weg mag rijden. En met die hoogte kan je er gemakkelijk anderhalve verdieping in maken. Die andere is wat kleiner, omdat de klant ermee door Europa wilde reizen, ook over N-wegen. Voor sommige viaducten is vier meter dan te hoog."

Tekst gaat verder na afbeelding

© Josse Wiering / Human

Het ene tiny house is minder 'tiny' dan het ander

Ruimte voor jezelf

In het lagere huisje is een anderhalfste verdieping niet handig. "Maar daar hebben we een oplossing voor bedacht," zegt Zwarteveen, terwijl hij op zijn hurken gaat zitten. Onder de vloer van de keuken trekt hij een volledig bed uit, als een soort lade. "Als je gaat slapen, staat het bed in de woonkamer. En overdag schuif je hem gewoon weer terug onder de keukenvloer."

En zo is op allerlei andere punten nagedacht over een optimaal gebruik van de ruimte. De trap is niet alleen een trap, maar heeft ook lades in de treden. In de ‘badkamer’ - voor zo ver je een ruimte van vier vierkante meter een kamer mag noemen - wordt een zitbad geplaatst.

Per klant verschillen de wensen voor wat er in het huisje moet komen. "Soms wil een stel dat de slaaploft helemaal dicht is. Als je dan even alleen wil zijn, kan je je daar terugtrekken. Of laatst liet een vrouw een tiny house voor haarzelf en haar zoon maken. Haar zoon wilde graag klauteren, dus maakten we er een buistrap in. En een luik, waardoorheen hij naar zijn ‘kamer’ gaat. Als hij boos is, kan hij die dan lekker hard dichtslaan."

Tekst gaat verder na afbeelding

© Greenbuild Tiny House

Met een buistrap klauter je naar de slaaploft

Geen idealistische klanten

 "We delen de ruimte zo handig mogelijk in, maar natuurlijk kun je er weinig spullen in kwijt," zegt Zwarteveen. Het 'ontspullen' is dan ook één van de idealen die horen bij de tiny house-beweging.

"We hebben nu zo veel spullen en waar heb je die eigenlijk voor nodig? Als ik kijk naar wat er op mijn eigen zolder ligt, dan denk ik dat daarvan driekwart wel weg zou kunnen. Speelgoed van de kinderen, want ‘dat is toch leuk om te bewaren’. Of een oude tent, die je ‘misschien nog wel eens nodig hebt’. Uiteindelijk gebruik je die spullen toch nooit meer."

Maar volgens Zwarteveen zijn de oorspronkelijke idealen van de tiny house-beweging inmiddels niet meer de hoofdreden voor mensen om een huisje bij hem aan te schaffen. "De uitzichtloze situatie op de woningmarkt is de drijfveer voor de meeste klanten.

"Jongeren krijgen geen vast contract meer en banken wijzen acht op de tien hypotheekaanvragen af. Kopen is een utopische gedachte geworden. Een tiny house is qua prijs dan een stuk haalbaarder." 

Al vanaf 22.000 euro kun je eigenaar zijn van je eigen kleine huisje op wielen.

Urine in het riet

Al mag het dan voor de meeste klanten van Zwarteveen niet de hoofdreden zijn, je ecologische footprint wordt met een tiny house wel degelijk een stuk kleiner. Het kost namelijk minder (of geen) gas en minder elektriciteit om zo’n klein huisje te verwarmen en te verlichten. En de helft van de klanten van Zwarteveen gaat zelfs ‘off-grid’. 

"Off-grid betekent dat een tiny house niet is aangesloten op water, gas, elektriciteit op riolering," legt Zwarteveen uit. Om toch aan warmte en licht te komen, maken ze gebruik van bijvoorbeeld infraroodstraling, zonnepalen of een houtkachel. "Dat laatste is trouwens weer niet zo goed voor het milieu. Maar het geeft voor mensen vaak wel iets gezelligs en het gevoel zelfvoorzienend te zijn: je hakt je eigen hout, verbrandt het en houdt zo je huisje warm."

Om te laten zien hoe de riolering van zo’n off-grid huisje werkt, loopt Zwarteveen naar zijn showmodel eco-toilet. "Dit toilet scheidt de vaste van de vloeibare stof. De vaste stof belandt in een bak onder het toilet, als je aan dit hendeltje trekt." 

Zwarteveen trekt en met een vloeiende beweging vliegt het - eerst nog dichte -  klepje in de pot open. "In het gat eronder liggen normaal gesproken kokos- en houtvezels, waardoor de ontlasting kan composteren en uiteindelijk weer over je tuin kan worden uitgespreid.

"De pies wordt opgevangen in een jerrycan en kan je verwerken met een rietsysteem. Dat is een soort vijver met drie poeltjes, waar de urine door het riet steeds verder gezuiverd wordt en uiteindelijk in de grond terecht komt. Of je kan de jerrycan legen in een openbaar toilet. Alleen dan ben je natuurlijk niet helemáál off-grid."

Tekst gaat verder na afbeelding

© Josse Wiering / Human

Het eco-toilet scheidt vaste en vloeibare stof

Pipowagen

Ondanks de zelfvoorzienende opties en de soms wat uitdagende ruimteindelingen, is het bouwen van een tiny house niet veel anders dan de bouw van een normaal huis. Er is wel een groot voordeel: "Doordat de huisjes klein zijn, kunnen we ze bouwen in de ideale omstandigheden van de loods. Het huisje wordt dus niet aangetast door regen of wind als we nog bezig zijn met de bouw."

Wel een groot verschil is dat de tiny houses op wielen gebouwd moeten worden. Dat brengt bouwtechnisch extra uitdagingen met zich mee. "En dat is ook waar veel mensen die zelf tiny houses gaan maken, zich op verkijken."

Eén doe-het-zelver spande voor Zwarteveen de kroon: hij wilde een tiny house bouwen op het onderstel van een oude pipowagen. "Hij begon te bouwen op het onderstel, maar kwam erachter dat het grotendeels verroest was. Uiteindelijk heeft de bouw toen meer dan een jaar geduurd en kostte het veel geld, wat hij juist had willen besparen door een oud onderstel te kopen. Daarom bouwen wij altijd op nieuwe, stevige onderstellen." 

Tekst gaat verder na afbeelding

© Greenbuild Tiny House

Zwarteveens favoriete tiny house, op een stevig onderstel

Helemaal doorgedraaid

Zwarteveen woont zelf niet in een tiny house, maar hij zou het zo doen."Het is dat we nu nog met een andere gekochte woning zitten, maar voor mijn gezin biedt een tiny house genoeg ruimte om in te wonen.

"Vroeger woonden mensen in veel minder grote huizen, en nog steeds zijn er velen die in kleine hutjes wonen. Ik zag laatst een programma met Jandino Asporaat, die op Curaçao is opgegroeid in een klein huis met vijf kinderen. En ze hadden niet minder plezier dan een gezin in een groot huis.

"Maar de opvattingen over wonen zijn over de jaren veranderd. Mensen willen nu groot wonen om te laten zien dat het goed met ze gaat en dat ze wat hebben bereikt. En dan iedere maand weer stressen of het wel lukt om de hypotheek van een miljoen te betalen. Ik denk dat we daarin helemaal zijn doorgedraaid."

Zwarteveen stapt het bijna voltooide huisje uit en kijkt er nog even naar. Over een week gaat het tiny house uit de loods, naar de eigenaar. Wie weet welke plekken dit huis op wielen allemaal nog te zien gaat krijgen. 

Ook interessant