Wie lijmt de Samenleving?
Wat is er nodig om het vertrouwen in de overheid te herstellen?
Vanuit HAL4 aan de Maas in Rotterdam gaat Coen Verbraak in deze allerlaatste aflevering van De Publieke Tribune, samen met Rotterdammers die door uiteenlopende redenen hun vertrouwen in de overheid verloren, in gesprek met minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Hanke Bruins Slot. De Rotterdamse Ombudsman Marianne van den Anker denkt en luistert kritisch mee.
Het vertrouwen tussen overheid en burger wankelt. Het toeslagenschandaal bracht 'ongekend onrecht' aan het licht. De opkomst tijdens de gemeenteraadsverkiezingen, afgelopen maart, was historisch laag. Veel burgers hebben het gevoel dat 'het systeem' voor hen niet werkt. Ze zien 'de overheid' eerder als een vijand dan als een vriend. Hoe heeft het zover kunnen komen? Is de tendens te keren? En wie lijmt de samenleving?
In deze slotaflevering van De Publieke Tribune gaat Coen Verbraak op zoek naar antwoorden, met drie ervaringsdeskundigen uit de regio Rijnmond, met de Rotterdamse Ombudsman Marianne van den Anker en met de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Hanke Bruins Slot.
Van wie moeten de noodzakelijke veranderingen komen?
Er zijn in Rotterdam veel teleurgestelde mensen die zeggen: 'die overheid is er toch niet voor mij.' Dat taalgebruik zegt veel. De overheid is er om ons te beschermen, maar doet dat nu onvoldoende
Op de tribune
Hanke Bruins Slot
Hanke Bruins Slot (1977) is sinds januari 2022 minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in kabinet-Rutte IV. Tot haar takenpakket behoren het beschermen van de democratie, het bevorderen van burgerparticipatie en het versterken van weerbaar bestuur.
Natasja Dipai
Natasja Dipai is een van de tienduizenden gedupeerden van het toeslagenschandaal, wat een grote impact heeft gehad op het leven van haar en haar gezin. Ze raakten door de schulden hun koophuis en hun auto kwijt en verloren door alle spanningen thuis elkaar ook uit het oog. Door wat haar is aangedaan en het stroperige herstel is Natasja haar vertrouwen in het oplossingsvermogen van de overheid kwijt.
Vanessa Umboh
Vanessa Umboh runt stichting Stem zonder Gezicht, een stichting die opkomt voor de meest kwetsbare kinderen in de regio Rotterdam en die staat voor gelijke kansen en armoedebestrijding door te investeren in mogelijkheden voor talentontwikkeling.
Bruce Tsai-Meu Chong
Bruce Tsai-Meu Chong is samen met zijn partner oprichter van Opperclaes, een Rotterdams platform voor hedendaagse kunst. Ze voeren talloze projecten uit in de stad en vrijwel elke Rotterdammer kent hun indrukwekkende muurschilderingen.
Nicole van Dijk
Nicole van Dijk runt stichting Wijkcollectie, een initiatief om de samenhang in de Rotterdamse wijken te bevorderen. De stichting verbindt en inspireert Rotterdammers met verhalen en erfgoed van nu, om zo te werken aan een mooiere leefomgeving voor iedereen.
Luisa Maria dos Santos Goncalves
Luisa Maria dos Santos Goncalves werkte ruim twintig jaar in de thuiszorg in haar wijk Bospolder-Tussendijken, tot ze artrose kreeg en werd afgekeurd. Binnen zitten werd 'm niet en dus besloot ze naar buiten te gaan, waar ze zich al gauw stoorde aan de rommel en overvolle containers op straat. Inmiddels houdt ze als betrokken bewoner van Rotterdam haar wijk schoon en hoeft ze maar te bellen naar de gemeente als ze iets nodig heeft.
Tonny van Sommeren
Tonny van Sommeren begon eind 2020 het mini-zelfregiehuisje in het zogenaamde Bollenpandje aan de Rosier Faassenstraat 22. Daarmee wilde ze de wijk vergroenen en verbinden: "We delen stekjes en bloembollen uit. Uit vragen en ideeën van wijkbewoners komen de activiteiten en het programma in het Bollenpandje voort, de bewoners bepalen wat belangrijk is."
Marianne van den Anker
Marianne van den Anker zet zich als gemeentelijke Ombudsman van Rotterdam en omstreken vol in op herstel van vertrouwen als het misgaat tussen inwoners of ondernemers en haar gemeente. Ze wil problemen zo snel mogelijk zien en aankaarten – liefst nog voordat er klachten zijn. Daarom is ze veel buiten kantoor te vinden, om in de haarvaten van de samenleving te horen wat er speelt.
Hoe het óók kan...
Verdiep je verder
'We zijn niet machteloos, dat is ons aangepraat'
De onfatsoenlijken
Kan 'ombudsjournalistiek' de afstand tussen burger en journalist verkleinen?
Democratie kost tijd, en die hebben we steeds minder
Ann Applebaum is journaliste en bekend van haar werk over de geschiedenis van het communisme en de politieke en maatschappelijke veranderingen in Midden- en Oost-Europa na de val van de muur. Bas Heijne sprak haar voor de HUMAN-VPRO-serie Onbehagen, over democratie en de terugkeer van de sterke leider. "Mensen vinden regels maar saai. Dat democratie tijd kost, is voor veel mensen frustrerend."