Dit is het beste van Klassen

#1. Strijd voor gelijke kansen

Na de bekroonde documentaireserie Schuldig, dalen Sarah Sylbing en Ester Gould een jaar lang neer in de klaslokalen, huiskamers en straten van Amsterdam-Noord, waar een strijd wordt gevoerd om elk kind een kans te geven. Een grote toestroom van hoogopgeleide ouders heeft gezorgd voor een nieuw straatbeeld. Maar hun kinderen gaan naar andere scholen dan die van de oorspronkelijke buurtbewoners.

Deze scheiding zien we in heel Nederland terug en dat roep vragen op. Want lukt het scholen nog wel om het verschil te maken? Is het diploma van onze kinderen gebaseerd op hun eigen kwaliteiten of speelt het opleidingsniveau van de ouders een doorslaggevende rol? We spraken Sylbing en Gould over het maken van deze serie en hun belangrijkste inzichten.

#2. Hoe het allemaal begon

De serie begint in de zomer van 2019. In groep acht gaat het erom spannen. Elf jaar zijn de kinderen, als ze in spanning hun eindadvies voor de middelbare school afwachten, wat de rest van hun leven zal beïnvloeden.

Afhankelijk van hun leerprestaties kunnen de kinderen naar de school van hun keuze. Zullen ze het advies krijgen dat bij hen past? En lukt het hen om op te boksen tegen lage verwachtingen, of te leven met hoge? Klassen laat Hans Spekman, directeur van het Jeugdeducatiefonds, inzien dat hij nóg harder zijn best wil gaan doen om gelijke kansen te creëren.

#3. Hoofdpersonen

Het ene kind worstelt met een onzekere of armoedige thuissituatie, de ander gaat gebukt onder prestatiedrang.  Zo kan de tienjarige Anyssa goed leren, maar worstelt met diepe armoede en onrust thuis. Lukt het haar en juf Jolanda, om haar voorlopige havo-vwo-advies vast te houden? En kan Yunuscan zijn taalachterstand inhalen om naar de havo te gaan? Ontmoet ook alle andere hoofdpersonen uit Klassen en lees hoe zij het zelf vonden om naar de serie te kijken.

#4. Hoe gaat het nu met Gianny?

De dertienjarige Gianny belandt, ondanks een hoog Cito-score op een vmbo-zorgschool, waar hij omvalt van verveling. Op de eerste lesdag zit hij uren te vroeg op het schoolplein, maar als de les begint is hij nergens te bekennen. Het vorige schooljaar heeft hij 270 uur gespijbeld. Als kijker hopen we vurig dat het goedkomt met Gianny.  

In de laatste aflevering van Klassen zien we hoe Gianny aan zijn muziek werkt met begeleider Randell van Stichting Jongeren Die het Kunnen. "Je moet het als een emmer zien," zegt Randell. "Elke keer als jij wil huilen, maar je huilt naar binnen, dan komt er water in die emmer. Dat zijn je tranen. Op een gegeven moment is die emmer vol. Dan komt het naar buiten op de verkeerde momenten, op de verkeerde plekken, verkeerde persoon."

Muziek is een manier voor Gianny om zijn emoties te uitten. HUMAN zocht Gianny en Randell op in een sporthal in Amsterdam, om te horen hoe het nu met Gianny gaat en hoe hij op Klassen terugkijkt. Ook spraken we met Gianny's vroegere docent Thijs over zijn rol als docent.

#5. Nablijven

Na iedere aflevering van Klassen praat HUMAN door over de serie in de aftertalk Nablijven, met vaste gast Massih Hutak (schrijver en muzikant), onder leiding van Floortje Smit. Betrokkenen en (ervarings)deskundigen geven extra informatie en onderzoeken de thematiek op regionaal en landelijk niveau aan de hand van belangrijke scènes en verhaallijnen in Klassen. Via social media konden kijkers deelnemen aan het gesprek door ervaringen te delen en vragen te stellen. Kijk en leer van Nablijven, of lees het gesprek dat we met Hutak voerden over zijn visie op kansengelijkheid.

#6. Klassen meetups

De motivatie om de kansenongelijkheid te veranderen, wordt breed gedeeld. Samen met productiehuis Een van de Jongens organiseerden we veertien lokale bijeenkomsten (in alle provincies), waarin ervaringen over het onderwijsveld werden gedeeld en oplossingen bedacht op individueel- en op beleidsniveau.

Op de online slotbijeenkomst werd juist gekeken naar de invloed vanuit de landelijke politiek om samen met de onderwijswereld de toenemende kloof tussen kransrijk en kansarm op te lossen. De bijeenkomst was de afsluiter van het impactprogramma. Esther Gould en Sarah Sylbing trapte de avond af, met hun belangrijkste inzichten van drie jaar onderzoek.

Hierna spraken onderwijswoordvoerders van de grootste zes politieke partijen, hoofdpersonen uit de serie, jongeren van de jongerenraad, onderwijsjournalist Aleid Truijens en toetsexpert Karen Heij over concrete voorstellen om een einde te maken aan kansenongelijkheid in het onderwijs. Je kunt de slotbijeenkomst hier terugkijken.

#7. Klassen Kennisbank

In het onderwijsveld is een enorme motivatie om de strijd met kansenongelijkheid aan te gaan. Elke docent wil zoveel mogelijk kansen bieden aan de kinderen die hij of zij lesgeeft. Tegelijkertijd komt veel van de beschikbare wetenschappelijk kennis niet aan bij onderwijskrachten. Docenten hebben weinig tijd om lange wetenschappelijke artikelen te lezen en soms zijn die rapporten vanwege het taalgebruik niet toegankelijk.

Om dat gat tussen de wetenschap en de praktijk te overbruggen is de Klassen Kennisbank opgezet door organisaties het NRO, het NIVOZ, het NJI en de Gelijke Kansen Alliantie. De Kennisbank is de plek om kennis op te doen over wat er speelt en waar jouw invloed ligt. Wetenschappelijke informatie is behapbaar, met verhalen uit de documentaireserie Klassen als inspiratiebron of gespreksstarter.

Meer terugblikken op 2021