Interview met Erik Vance

Wat is het placebo-effect?

Bekijk hier het volledige interview tussen Stine Jensen en wetenschapsjournalist Erik Vance over het placebo-effect. Of lees hieronder een samenvatting.

De opnieuw aangegroeide teen

Vance vertelt over de christelijke gemeenschap waarin hij opgroeide. Via het geloof werden daar allerlei soorten genezingen gedaan. Later viel hij van zijn geloof. Vanaf dat moment is Vance zich gaan interesseren voor het placebo-effect, omdat het een verklaring was voor wat hij in zijn jeugd heeft gezien.

 

Van geloof naar realiteit

Vance legt uit dat er verschillende soorten overtuigingen zijn. Als je zo sterk in iets gelooft, dat het wel waar moét zijn, dan kan je lichaam die overtuiging waar maken. Je lichaam bezit namelijk een soort innerlijke farmacie, zegt Vance. Maar: dat geldt alleen voor bepaalde aandoeningen, zoals Parkinson of depressie. 

Twee soorten placebo’s

Er zijn twee soorten placebo’s zegt Vance. Een bewuste en een onbewuste. De bewuste placebo vertelt je een verhaal, waardoor een effect optreedt in je lichaam. De onbewuste placebo is mysterieuzer. Ook al weet je dat een pil een placebo is, dan nog kan er een effect optreden in je lichaam.

Gevoelig voor placebo

De ene persoon is gevoeliger voor placebo’s dan de ander. Hoe komt dat? En kun je van buitenaf zien wiens overtuigingen sneller te beïnvloeden zijn? En Stine dan? Vindt Vance Stine een mak schaap?

Christelijke genezingscultuur

Vance vertelt nog wat meer over zijn verleden in de christelijke genezingscultuur. Zouden die sessies nog steeds werken nu hij niet meer gelooft? Dat hangt er vanaf of dat placebo bewust of onbewust was, zegt Vance.

Het brein als voorspellingsmachine

Je brein heeft vooral één hoofdtaak, zegt Vance, en dat is het doen van miljarden voorspellingen. De grond zal hard zijn als ik mijn voet erop zet. De bal zal vallen als ik hem loslaat. Als het warm is, heb ik geen jas nodig. Als één van die verwachtingen niet uitkomt, dan kan het makkelijker zijn voor je brein om de realiteit aan te passen, in plaats van de verwachting. 

Wat zijn nocebo’s?

Vance legt uit wat nocebo’s zijn: waargemaakte negatieve verwachtingen. Bijvoorbeeld: als ik tocht voel, dan word ik ziek. Nocebo’s zijn moeilijker te onderzoeken omdat het lastig is om mensen met opzet ziek te maken, zegt Vance.

Culturele verschillen: bittere Britten en anale Fransen

Werkt het placebo-effect beter in de Verenigde Staten omdat de mensen daar positiever ingesteld zijn, vraagt Stine zich af. Vance antwoordt dat die vraag nog weinig onderzocht is omdat placebo-wetenschappers pas sinds kort serieus worden genomen.

Wat weten we wel? Bittere pillen werken beter in Groot-Britannië. Gele pillen werken beter tegen depressie dan blauwe. En in Frankrijk werken zetpillen beter dan gewone pillen.

Christelijke genezingscultuur deel 2

Vance vertelt verder over de christelijke genezingscultuur waarin hij opgroeide, genaamd Christian Science. Daar geloven ze dat de materie om je heen een mentale constructie is. Dat was soms lastig voor Vance, maar ook een leerzame ervaring.

De kracht van het verhaal

Verhalen zijn een belangrijk onderdeel van placebo’s, legt Vance uit. Mensen zijn verhalenvertellers, dat is hoe we de wereld begrijpen. Witte doktersjassen, blauwe pillen: al dit soort props dragen bij aan het vertellen van een genezingsverhaal.

Is homeopathie een wetenschap?

Vance denkt dat ook homeopathie werkt op basis van het placebo-effect. Daarmee is het interview ten einde.