"Als iemand die actief probeert bij te dragen aan de vrijheid van iedereen in deze wereld, moet ik regelmatig tegen de gevestigde orde ingaan, met alle gevolgen van dien. Ik doe dat niet in mijn eentje, voor mijn gevoel bewandel ik paden die al deels door anderen voor mij zijn opengekapt, om het in Surinaamse termen te zeggen. Ik sta als antiracisme-activist op de schouders van de vrijdenkers en vrijheidsstrijders die mij zijn voorgegaan. Het is dankbaar werk, want het brengt me in contact met interessante mensen en onderwerpen. Het kan zelfs als een privilege voelen dat ik dit mag doen.
Denken buiten de vaste kaders en gebaande paden. Dat is nog knap lastig. Vanuit het Humanistisch Verbond kwamen vijf vrijdenkers aan het woord. Hier nu uitgelicht: Mitchell Esajas, mede-oprichter van The Black Archives.
Maar het is soms ook zwaar. Het is hard werken, je krijgt te maken met weerstand en bedreigingen. Vanuit mijn achtergrond als antropoloog kan ik veel reacties in een historisch-politieke en sociale context plaatsen, en vat ik de negatieve en racistische dingen die mensen online of in real life tegen mij of over ons zeggen dus niet persoonlijk op. Het is wat anders als mensen overgaan tot fysiek geweld. Dan moet je oppassen. Ik probeer de negativiteit te relativeren, terwijl ik tegelijkertijd bedreigingen serieus neem.
Ik spreek me uit over onderwerpen als Zwarte Piet en de ongelijkheid in het onderwijs, omdat het moet en omdat te weinig anderen het doen. Het is mijn rechtvaardigheidsgevoel, denk ik. Als ik een bepaalde vorm van onrecht zie, wil ik daar iets tegen doen. Ik kreeg dat van huis uit mee. Mijn moeder leerde me: weet wie je bent en waar je vandaan komt, wees daar trots op. Ze vertelde over onze Surinaamse geschiedenis en cultuur, het koloniale verleden, de slavernij.
Het viel me op dat ik daar op school weinig over hoorde. Daar was ik meestal de enige of een van de twee donkere leerlingen in de klas. Op de universiteit was het al net zo. Daarbuiten, bij mijn familie, binnen mijn vriendenkring en in de stad, was de situatie omgekeerd. Dat contrast fascineerde me. Ik vond dat je overal diversiteit zou moeten zien.
Toen Jerry Afriyie en Quinsy Gario tien jaar geleden met de Zwarte-Piet-is-racisme-campagne begonnen, stonden er twee demonstranten op een plein; vorig jaar gingen er meer dan 50.000 mensen de straat op om tegen racisme te demonstreren. Er verandert echt wat. Die positieve ontwikkelingen geven mij moed. Zonder arrogant te willen klinken: het helpt ook dat ik geloof dat wij aan de juiste kant van de geschiedenis staan. Dat geloof heb ik niet op basis van vage ideeën, maar gebaseerd op kennis en wetenschap."
Dit interview verscheen eerder in HUMAN INC, een magazine van het Humanistisch Verbond. Vraag hier een gratis exemplaar aan.