‘Er is weinig aandacht voor het leed van naasten’
Toen zijn beste vriendin uit het leven stapte, besloot Cláudio de Oliveira Marques het taboe over zelfdoding te doorbreken. Een Onvergetelijk Afscheid is dit jaar te zien op het Nederlands Filmfestival.
Waarom denk je dat veel mensen niet over hun gedachten over zelfdoding praten met naasten?
‘Ik denk dat veel mensen die voor dat einde kiezen zichzelf een last vinden voor hun omgeving. Door zo’n onderwerp aan te snijden, doe je daar nog een schepje bovenop. Wat je veel hoort, is dat mensen het punt voorbij zijn dat ze beseffen dat degenen die ze achterlaten heel verdrietig zullen zijn. Ze zien het echt als een opluchting voor hun omgeving dat zij niet meer hoeven te leven met de regenwolk die ze met zich meedragen. Tot slot kan iemand bang zijn dat zijn of haar omgeving alles zal doen om het tegen te houden als hij of zij de plannen met hen deelt.’
Denk je dat er een taboe is op zelfdoding?
‘Ja, dat is ook een van de redenen waarom ik de film heb gemaakt. Ik merkte dat taboe zelf ook. Mensen weten niet wat ze met het onderwerp aan moeten. Het gesprek loopt snel vast en je merkt dat mensen er liever niet over praten. Dus toen ik wist dat mijn film sowieso op tv zou komen en een groot publiek zou bereiken, was dat een extra reden om een film over zelfdoding te maken. Op tv is er wel van alles over te zien, maar dat is vaak vrij voorzichtig. Ik wilde het bespreekbaar maken.’
Tekst gaat verder onder afbeelding
Wat hebben de drie hoofdpersonen gemeen?
‘Ze hebben alle drie iets opvallends met de bespreekbaarheid rond het onderwerp. De eerste jongen worstelt zelf met suïcidale neigingen en wil er graag met zijn vrienden over praten. Zijn vrienden zeggen echter: we weten dat je hiermee zit, maar we doen liever alsof er niets aan de hand is. Hij loopt dus tegen dat taboe aan. Daarnaast is er een moeder wiens dochter al een paar pogingen heeft gedaan. Zij staan symbool voor de machteloosheid: de moeder wil wel met haar dochter praten, maar weet niet hoe ze daarover moet beginnen. In de film hebben ze voor het eerst echt een gesprek waarin ze directe vragen aan elkaar durven stellen. Tot slot is er een dame die haar vriend al aan zelfdoding heeft verloren. Zij konden er als stel juist zó goed over praten dat hij al zelfs een aantal data had verteld waarop hij het zou doen. Zij had goed door dat ze het niet kon voorkomen en kon alleen maar hopen dat hij bij zou draaien. Alle drie de verhalen gaan dus over wat het aan beide kanten met iemand doet als er wel of niet over suïcidale gedachten gesproken wordt.’
Een Onvergetelijk Afscheid is zondag 24 en woensdag 27 september te zien op het Nederlands Filmfestival. Niet aanwezig? Je kunt ook op zondag 8 oktober om 23.29 naar NPO 3 kijken.
3LAB: Een onvergetelijk afscheid
Het was een prachtig feestje. Totdat je besloot dat je er geen zin meer in had.