Verloren dochter

8 december 2017

Als een uitgeprocedeerde vluchteling haar dochtertje in wanhoop bij Tom en Anneke achterlaat, worden ze na een lange stilte geforceerd om te communiceren. Zullen zij hun angst overwinnen en opnieuw tot leven komen?

Kijk nu op NPO Start

Verloren Dochter

Tom en Anneke gaan binnenkort hun zilveren bruiloft vieren. Ze leiden al lang een bitter leven samen, waaruit de sleetse alledaagsheid hen geen uitweg meer biedt. Onuitgesproken is het verdriet om hun verloren dochter. Er is meer irritatie dan liefde tussen de twee.

Praten is niet hun sterkste punt, maar als Tom plotseling met een jong kind naar huis komt, moéten ze wel communiceren. Toch breekt de komst van het kind het versteende huwelijk open, dat liefdeloos is en vastzit sinds het overlijden van hun enige dochter. Met de komst van het kind ligt een nieuwe toekomst voor hen open, waar die voor de moeder van het meisje eindigt.

Geïnspireerd op ware gebeurtenissen

Martijn Maria Smits zocht tijdens het maken van Verloren Dochter de cinematografische grenzen op. Door nieuwe hoeken te kiezen probeerde hij een authentieke beeldtaal te creëren. Smits vindt het belangrijk dat de kijker de tijd heeft om goed te kunnen zien wat er gebeurt met personages.

‘Verloren Dochter is deels gebaseerd op een waar gebeurd verhaal dat eindredacteur Kees Vlaanderen me vertelde', zegt Smits in een interview. 'Over een vrouw die vastzat in vluchtelingenbewaring. Zij had een kind dat verstandelijk gehandicapt is. Die vrouw is uiteindelijk het land uitgezet. Het duivelse dilemma was: stel, die vrouw komt te overlijden, dan zou het kind niet terug hoeven naar het thuisland. Dan mocht het in Nederland blijven met passende zorg.'

‘Ik hoop dat mensen na mijn film de liefde bedrijven’

Stel je voor, in het land waar je voor je veiligheid naartoe gevlucht bent, mag je niet blijven. Je ziet de toekomst van je dochter in het water vallen en bent radeloos. Wat doe je dan?

Martijn Maria Smits

Regisseur Martijn Maria Smits maakte met cinematografische shots een rauw en oprecht verhaal. ‘Tijdens het maken van deze film zocht ik cinematografisch grenzen op’, vertelt Smits via Skype.

Angst voor het vreemde

Regisseur Martijn Maria Smits en scenarioschrijver Jacqueline Epskamp brengen in dit ‘kleine’ huiselijke drama brengen een maatschappelijk dilemma onder: de angst voor het vreemde en de koestering van het bekende - zelfs als dat een versteende of verstikkende werkelijkheid is. Met veel liefde wordt een echtpaar getoond dat verlangt naar bevrijding uit de sleur, maar daar ook als de dood voor is.

Wat zij ook kiezen, de consequenties zullen groot zijn. Hun verhaal contrasteert met de wanhopige moeder, die als “illegaal’ het land moet verlaten en haar kind achterlaat. Dat overkwam deze zomer ook de Armeense moeder, Armina Hambartsjumian, die zonder haar twee kinderen het land werd uitgezet. Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer en anderen spraken er schande van. "Het is gruwelijk. Een enigszins beschaafd land doet dit niet."

Het thuisgevoel

Wanneer voel je je thuis? Betekent je thuisvoelen niet ook automatisch andere mensen uitsluiten? Over deze en meer vragen ging het maandag 4 december in De Balie.

De avond werd geopend met een essay van socioloog Jan Willem Duyvendak, auteur van Thuis. Het Drama van een Sentimentele Samenleving. Hij laat zien dat thuisgevoel voor iedereen heel belangrijk is. Tegelijk komen veel van onze conflicten voort uit de gedachte dat we recht hebben op een thuisgevoel, wat snel kan leiden tot marginalisatie en uitsluiting van nieuwkomers.

Daarna volgde een gesprek met o.a. Nanda Oudejans, rechtsfilosoof aan de Universiteit van Utrecht. Zij doet onderzoek naar hoe de notie van een 'eigen plek' en 'thuisgevoel' vorm krijgen in het vluchtelingen- en migratiebeleid.

In zijn nomadische bestaan draagt schrijver Kiza Magendane de vraag naar wat het is om thuis te zijn altijd met zich mee. De burgeroorlog in zijn thuisland Congo verdreef hem naar een vluchtelingenkamp in Tanzania, vanwaar hij op uitnodiging naar Nederland kwam. Hij werkt nu aan zijn eerste boek: De zoektocht naar de Nederlander, waarin hij onderzoekt wat het betekent om te aarden en je in vertrouwen over te geven aan een plek.

Bright Richards is theatermaker en acteur. In 1993 kwam hij als vluchteling uit Liberia naar Nederland. Hij leeft vanuit het besef dat 'thuis' niet de plek is waar je vandaan komt, maar de plek waar het goed met je gaat. Met het door hem opgerichte New Dutch Connections helpt hij jonge vluchtelingen in Nederland bij het realiseren van hun toekomstdromen. Vanaf maart 2018 is zijn voorstelling 'The Bright Side of Life' te zien in het theater.

Overzeese vreemdelingen

Essay van socioloog Jan Willem Duyvendak over de film Verloren dochter in de serie Duivelse Dilemma's.

Wat is toch dat thuisgevoel?

Gelukszoekers worden ze genoemd. Mensen die vluchten voor veiligheid. Maar laat je zomaar je hele hebben en houden achter? Drie experts leggen uit wat een thuisgevoel precies is.