Als de les om half tien begint, is het klaslokaal op het ROC van Amsterdam nog maar half gevuld, de voorste rijen blijven leeg. Docent Nederlands Hind Ait Khouya Lahsen (26) is niet verbaasd, zo gaat het vaak het eerste uur. Ze loopt rustig rond terwijl de studenten binnendruppelen, ze maakt een praatje en lacht met ze. Ondanks dat ze niet veel ouder is dan de meeste studenten, doceert ze toch al drie jaar op het ROC en wordt ze altijd met 'juffrouw Hind' en 'u' aangesproken. Hind, zelf lang donker haar en een open gezicht, begroet een student met een hoodie en muts: "waar was jij gisteren?" Dan zegt ze streng dat iedereen moet gaan zitten.
In de eerste aflevering van 'De publieke tribune' zien we Hind Ait Khouya Lahsen (26), docent Nederlands en mentor op een mbo-opleiding (niveau 1 en 2) van het ROC Amsterdam-Zuid. Student Lutienne Selassa is in de uitzending erg te spreken over zijn juf. Reden genoeg voor ons om eens mee te kijken hoe ze te werk gaan in het klaslokaal en daarbuiten.
Het tweede uur is de klas voller. Terwijl de studenten gaan zitten en hun spullen uitpakken, haalt een jongen uit naar de Amerikaanse president Trump. Er klinkt gegiechel. Hind kijkt streng maar gaat er niet op in. "Kunnen we nu beginnen met Nederlands? Als jullie ergens mee zitten kan dat na dit uur, deal?" De toon van Hind is streng en rustig. "De wereld vergaat gewoon en de juf wil nog steeds door met lesgeven," zegt een meisje terwijl ze een bericht op haar telefoon in de lucht steekt.
'Ewa, juf'
Hind herhaalt dat ze stil moeten zijn. Sommigen zitten uitgezakt achterin, anderen hebben al pen en papier in de aanslag en kijken afwachtend naar Hind. Ze begint en legt uit hoe je een sollicitatiegesprek voert, de studenten geven voorbeelden over formele in informele omgang. "Hoe spreken jullie bijvoorbeeld mij aan?" "Informeel!" Zegt de klas in koor. Hind lacht "jullie zeggen toch niet 'ewa juf,' jullie zeggen altijd 'dag juf, hoe gaat het met u?' Dat is best formeel hoor jongens!"
"Duidelijkheid en structuur vinden ze soms heel moeilijk," legt Hind later uit. "Thuis mogen ze soms doen en laten wat ze willen en op school zijn er dan ineens wel regels: de telefoon moet weg in de les, je moet op tijd zijn, je mag niet eten. Maar ze hebben nou toch drie kwartier goed naar me geluisterd, dat vind ik echt knap."
Aan het einde van de les neemt ze van iedereen persoonlijk afscheid. "Wat fijn dat je er bent, ik zag je appje," zegt ze tegen een studente die er in het eerste uur niet was. "Gaat het goed met je?" de student mompelt iets en loopt door. Ze laat het nu even gaan maar zal in de volgende les nog uitgebreid met het meisje spreken. Hind vertelt dat veel studenten extra zorg nodig hebben, daar besteedt ze het grootste gedeelte van haar mentortijd aan. "Er speelt veel: problemen thuis, sommigen zijn in contact met politie of justitie of hebben psychische problemen. Mijn rol gaat veel verder dan van negen tot vijf lesgeven."
Betrokken zijn en loslaten
Als de klas leeg is voegt Hind zich bij haar collega's in de docentenkamer. Bij de ingang is een rode streep getrokken op de vloer. 'Studenten hier wachten' staat er. "Het is belangrijk om betrokken te zijn, maar het ook weer te kunnen loslaten" zegt opleidingsmanager Lies Dil. Hier bespreken ze met elkaar wat er zich afspeelt in hun klassen en geven ze elkaar tips. "Soms vertellen we elkaar anekdotes en lachen we er ook even om."
"We hadden een tijd terug een paar studenten die beneden in de hal zaten te kaarten tot ze om half tien ’s avonds het gebouw uitgezet werden, ze wilden niet naar huis."
Maar alle docenten realiseren zich hoe belangrijk school is voor hun studenten. "We hadden een tijd terug een paar studenten die beneden in de hal zaten te kaarten tot ze om half tien ’s avonds het gebouw uitgezet werden, ze wilden niet naar huis."
Hind voelt zich verantwoordelijk voor haar leerlingen. Ze kunnen haar regelmatig appen of bellen, ook ’s avonds en in het weekend. In het begin vond ze het best moeilijk om een balans te vinden tussen school en haar privéleven. "Als ik op vrijdag niet hoefde te werken nam ik toch vaak mijn telefoon op of voelde ik me schuldig als ik dat niet deed. Nu laat ik ook wel eens andere docenten situaties afhandelen en heb geleerd mijn privéleven beter te beschermen."
Van zevens achten maken
Hoewel ze dus veel tijd besteedt aan de zorg voor haar studenten, hamert ze er ook op dat ze hun best doen op school. "Vaak voelen ze zich minderwaardig en kunnen goede schoolresultaten zelfvertrouwen geven." Student Lutienne Selassa (24) herkent dat: "Mevrouw Hind is heel ambitieus, wil dat we van zevens achten maken. Zij heeft ervoor gezorgd dat de hele klas geslaagd is voor Nederlands." Na een moeilijke jeugd waarin hij op straat zwierf kreeg hij vaak van docenten te horen dat het met hem 'toch niets zou worden.' Hind was de eerste die hem zag staan "Zij zegt: jij kan dit."
In de tweede week van school wees Hind Lutienne aan als klassenvertegenwoordiger. "Ik zat helemaal achterin de klas en kon niet geloven dat ze op mij doelde. Klasgenoten zeiden dat ik het niet moest doen omdat ik dan vrienden moest verlinken." Hij deed het toch en motiveert nu anderen: "Als een klasgenoot diep gaat bij een presentatie stuur ik na afloop een appje dat hij of zij het goed heeft gedaan. Nu ik zelf een voorbeeldfunctie heb doe ik niet meer mee als er ruzies zijn en zeg ik tegen klasgenoten: kom we gaan leren vanmiddag."
"Nu ik zelf een voorbeeldfunctie heb doe ik niet meer mee als er ruzies zijn en zeg ik tegen klasgenoten: kom we gaan leren vanmiddag."
Hind glimt van trots als het over Lutienne gaat: "Ja, natuurlijk is het best een worsteling: de problematiek van deze studenten is soms zo groot dat het lesgeven op de achtergrond raakt, je bent steeds aan het corrigeren en als iemand eindelijk een keer komt ben je soms zó blij dat die er überhaupt is." Tegelijkertijd vindt ze dat juist het mooie van haar werk: "Het mbo is meer dan alleen maar een school, we kunnen echt iemand vooruithelpen."