Coen Verbraak ontving in 'De publieke tribune' op Radio 1 Clairy Polak, Frits Spits en Tim Overdiek, die alledrie hun partner verloren en daar een boek over schreven. Ze vonden woorden voor iets waar eigenlijk geen woorden voor zijn.

Luister hier de podcast

Zo'n uitzending waarvan je merkt dat je met ingehouden adem zit te luisteren. Dat was de aflevering van 'De publieke tribune' over rouw op NPO Radio 1, waarin presentator Coen Verbraak Clairy Polak, Frits Spits en Tim Overdiek ontving, die alle drie een boek schreven over het verlies van hun partner. 

Met hun vieren praatten ze een uur lang over rouwen, het nut en de verschillende vormen en stadia daarvan en de moeilijkheid om daar open over te zijn. En ja, dan verval je soms in cliché's, maar dat is onvermijdelijk wanneer je het hebt over het grootste cliché van het leven: de dood. 

Coen Verbraak praat met Tim Overdiek, Clairy Polak en Frits Spits.

Klein beetje orde in de chaos

Toch zal een ieder die een dierbare heeft verloren, zich kunnen vereenzelvigen met de sprekers. En wanneer het verlies nog vers in het geheugen ligt, zal het gesprek je herkenning bieden. Of misschien handvatten om je eigen gevoel, gedrag en gedachten beter te begrijpen. En misschien wel steun en troost.

Vandaar dat we vijf korte fragmenten selecteerden, die een piepklein beetje orde in de chaos kunnen scheppen, waardoor je misschien zelfs de schoonheid kunt zien van de dood. 

#1. Verdriet kan omslaan in een glimlach

Jennifer, de vrouw van voormalig NOS-verslaggever Tim Overdiek, werd tien jaar geleden uit het leven gerukt, toen ze op een zebrapad werd aangereden door een motoragent die zonder zwaailicht door rood reed. Hun twee zoons waren daar getuige van. 

Doordat hij al tien jaar zonder zijn geliefde leeft, is Tim van de drie gasten het best in staat om te reflecteren op de verschillende stadia van rouw. In het begin van de uitzending heeft hij derhalve bemoedigend nieuws voor Clairy en Frits. 

#2. Schrijven helpt met ordenen van je gedachten

In acht jaar tijd zag programmamaker en journalist Clairy Polak haar man Nico ten prooi vallen aan Alzheimer. Tijdens het schrijven van haar boek besefte ze dat ze schreef om afscheid te nemen van de man die ze kende en die ze liefhad. Ze bleef hem kennen en liefhebben natuurlijk, maar omgekeerd was dat niet meer het geval. 

Tim, Frits en Clairy kregen vanwege hun boek veel reacties van lezers. Volgens Clairy is dat omdat ze woorden proberen te geven aan iets waar eigenlijk geen woorden voor zijn. Voor haar persoonlijk was het schrijven vooral een manier om gedachtes te categoriseren. 

#3. Soms vul je een leegte met leegte

Kun je jezelf troosten? Dat is de vraag van presentator Coen Verbraak. En hoewel dat wezenlijk onmogelijk is, doe je volgens Frits Spits wel pogingen daartoe. Al was het alleen maar om jezelf bezig te houden.

#4. De achterkant van de dood is liefde

Natuurlijk hadden ze de boeken liever niet geschreven. Liever was hun geliefde gewoon nog aan hun zijde. Want alleen door de dood zijn Clairy, Tim en Frits in de pen geklommen. 

En of het nou was om gedachten te ordenen, om proberen te vatten waarom die persoon zo speciaal voor hen was of gewoon om woorden proberen te vinden voor zoiets fundamenteels, uiteindelijk is hun boek niets anders dan een ode aan hun grote liefde. 

#5. Er zit geen einde aan rouw, maar dat is juist goed

Elk jaar als het oktober wordt, wordt Tim overvallen door een unheimisch gevoel. Oktober is de maand van het fatale ongeluk, tien jaar geleden. Als het frisser wordt, de bladeren van bomen vallen en de dagen korter, is dat voor Tim en zijn zoons het signaal dat de sterfdag van Jennifer eraan komt. 

En dat is ook goed. Het is een moment dat hij en zijn zoons stil staan bij die dag en de gevoelens van toen. En hoewel het leven gewoon keihard doorgaat, en je zelf bepaalt in welke mate je je daaraan overgeeft, zijn dat soort kleine momenten van rouw van wezenlijk belang. 

Luister en kijk de hele aflevering terug

Wil je meer van dit soort handvatten en toch ook steun? Kijk dan hieronder de hele aflevering van 'De publieke tribune' terug en abonneer je hier als Apple-gebruiker en hier als android-gebruiker op de podcast.

Nog meer handvatten