Hoewel kinderen volgens de wet maximaal twee ouders kunnen hebben, bestaan in de praktijk al lang allerlei gezinsvormen waarin kinderen opgroeien met méér dan twee ouders. Denk bijvoorbeeld aan lesbische of homoseksuele stellen die kiezen voor co-ouderschap met een derde ouder, of met een ander stel.
Terwijl meerouderschapsgezinnen in de praktijk al lang al bestaan, denkt de wet daar nog altijd anders over. Hoe geef je ouderschap vorm met meer dan twee ouders, in een wereld die deze gezinsvormen nog altijd niet erkent? "De wet ziet de vader van mijn kinderen, de man die zij papa noemen, niet als echte vader."
Afstand doen
Zo heeft Eke Krijnen samen met haar vrouw en goede vriend Timo twee kinderen. Toch hebben de drie ouders in goed overleg besloten dat vader Timo juridisch afstand zou doen van zijn kinderen, zodat de niet-biologische moeder kon adopteren. De kinderen zijn het grootste gedeelte van de tijd namelijk bij Eke en haar vrouw.
Eke: "Nederland kent sinds 2014 de Wet lesbisch ouderschap. Het is natuurlijk fantastisch dat die er is, maar in het buitenland wordt die lang niet altijd erkend. Adoptie is iets dat in heel veel buitenlanden veel zekerder staat. Als wij ooit op vakantie zijn met onze kinderen en een van hen krijgt een ongeluk, dan wil ik niet bij het ziekehuis horen: 'Deze moeder mag wel mee en die moeder niet.'"
Hoe was dat om een van de ouders afstand te laten doen? Eke: "Het was een gezamenlijk besluit, maar het is gewoon heel pijnlijk dat we dit moesten doen. Ik heb een kopie van die brief aan de rechter nog liggen, waarop Timo dus schreef dat hij geen enkele aanspraak maakt op vaderschapsrechten. Het is ook zo gek, het is eigenlijk gewoon liegen."
Tekst gaat door onder de banner
Terwijl vader Timo in die brief aan de rechter dus zwart op wit zijn kinderen ontkent, hebben de ouders met zijn drieën ook nog een ander document opgesteld, dat verzegeld bij de notaris ligt. Eke: "Daarin staat hoe wij het ouderschap écht verdelen. Hoe wij, als die meerouderschapswet er ooit komt, met zijn drieën juridisch ouder willen worden."
Voor de drie ouders was het akelig om tijdens de kraamtijd, toch al een hectische periode, zo'n beslissing te moeten nemen. Eke: "Maar wij weten heel goed wat die beslissing betekent, namelijk: niets. Onze kinderen kennen dit verhaal nu nog niet, ze zijn vier en vijf, maar ik vind het een heel vervelend idee om mijn kinderen ooit te moeten uitleggen dat de wet hun gezinssituatie niet erkent. Dat de wet hun vader, de man die zij papa noemen, niet als echte vader ziet."
"Ik vind het een heel vervelend idee om mijn kinderen ooit te moeten uitleggen dat de wet hun gezinssituatie niet erkent"
Meerouderschapswet
Ouders en belangenorganisaties pleiten al jaren voor gelijkwaardig ouderschap in dit soort meeroudergezinnen. Zonder juridisch ouderschap hebben derde of vierde ouders nu als ouder bijvoorbeeld geen rechten. Ze zijn ook officieel geen familie van hun kind en kunnen er op belangrijke momenten niet goed voor hun kind zijn.
In 2016 adviseerde de speciale Staatscommissie Herijking Ouderschap het kabinet al om de wet aan te passen, zodat kinderen onder bepaalde voorwaarden wettelijk drie of vier ouders kunnen hebben. Toch lijkt het dossier in Den Haag inmiddels niet meer bovenaan de prioriteitenlijst te staan en ontbreekt vooralsnog iedere vorm van wetgeving om meerouderschap in Nederland mogelijk te maken.
Luister De Publieke Tribune
Elke zaterdag om 15:00 uur op NPO Radio 1 en daarna als podcast
Hebben de mensen op de publieke tribune van de Tweede Kamer geen spreekrecht, in De Publieke Tribune van HUMAN nemen burgers juist het woord. Coen Verbraak duikt in verhalen uit de haarvaten van de samenleving. In De Publieke Tribune vertellen ervaringsdeskundingen over maatschappelijke onderwerpen die hen bezighouden of belemmeren in het dagelijks leven.
Abonneer je op de podcast en mis geen aflevering