Het Einde van de Olijfboom?

Onlangs luidde de Europese Commissie de noodklok over de gevaren van de bacterie Xylella Fastidiosa. “Een van de meest gevaarlijke plantenbacteriën ter wereld, veroorzaker van een variëteit van ziektes met een enorme economische impact op de landbouw, de publieke ruimte en het milieu”. 

De bacterie dook het eerst op in de olijfgaarden van het Italiaanse Apulië. Meer dan een miljoen vaak eeuwenoude olijfbomen stierven door toedoen van de bacterie. 230.000 hectares werden uit voorzorg gekapt.  "Olijfbomenpest" werd de naam van de ziekte die ervoor zorgt dat de bomen geen water meer kunnen opnemen, uitdrogen en sterven.

De Europese Commissie  waarschuwt dat er een zeer groot risico is dat de ziekte zich verder verspreidt over Europa en verordonneert strikte maatregelen, die genomen moeten worden onmiddellijk nadat een nieuwe uitbraak van de ziekte ontdekt is. Een bestrijdingsmiddel of een preventiemethode waarvan bewezen is dat ze effectief zijn is echter nog niet voor handen.

Vorige week berichtten ook de Nederlandse media dat de bacterie voor het eerst gesignaleerd is in Zuid-Frankrijk. Binnen een straal van 4,5 kilometer vanaf de twee vindplaatsen van de bacterie moeten bomen en planten waarvan aangetoond is dat ze kwetsbaar zijn voor de bacterie zo snel mogelijk gekapt en verwijderd worden.

In de 2Doc Kort: Het Einde van de Olijfboom? gaat de Italiaanse filmmaker Stefano Cattini terug naar waar het allemaal begon, Apulië, Zuid-Italië.  De kaalslag in de olijfgaarden gaat nog steeds door. Onderzoekers tasten in het duister over de aanpak. Boeren zijn wanhopig, velen verliezen zich in samenzweringstheorieën.

"Sorry, maar als ik een tak afzaag, zoals ik net gedaan heb, lijkt het alsof ik mijn eigen arm afzaag,” zegt een olijfboer tegen Cattini. “Bomen zijn mijn eten, ze zijn mijn leven.”