Uitzending zo. 31 okt., 23:55 - NPO 2
“Ik heb geleerd dat als je bouwt aan een utopie, aan die droom, dat je dan elke dag wel iets verder komt maar dat je nooit dat prachtige doel bereikt dat je voor ogen stond”.
Voor Domenico Lucano, voormalig burgemeester van het Zuid-Italiaanse stadje Riace, is zijn droom verder dan ooit. Deze maand werd hij veroordeeld tot 13 jaar en 2 maanden vanwege het illegaal verstrekken van verblijfsvergunningen aan vluchtelingen en het onrechtmatig besteden van overheidsgelden.
In 2015 was hij nog de trots van de Italianen, verkozen tot één van ‘the world’s greatest leaders’ op de jaarlijkse lijst van het Amerikaanse tijdschrift Fortune.
Domenico Luciano staat de pers te woord
De filmmaakster Christine Pawlata filmde hem in 2018 in Riace voor VPRO’s Tegenlicht. De afgelopen maand volgde zij Lucano’s rechtszaak. Net zoals andere steden en dorpen in de regio leed Riace onder de gevolgen van de massale emigratie van zijn inwoners. Het grootste deel van de huizen stond leeg. De stroom vluchtelingen die Zuid-Italië vanaf het midden van de jaren ’10 overspoelde veranderde voor Lucano alles.
Lokale munteenheid Riace
Lucano ving ze op, zorgde ervoor dat de vluchtelingen konden wonen in de huizen van de emigranten en gaf hun werk bij de gemeentelijke diensten. Aan wettelijke voorschriften liet hij zich weinig gelegen liggen. Zo betaalde hij de vluchtelingen uit met een eigen lokale munt.
Met zijn held Che Guevara op de achtergrond liet hij in 2018 de biljetten zien. Met de beeltenis van zijn eigen helden erop: Che Guevara natuurlijk, Charlie Chaplin, Bob Marley, Ghandi, Martin Luther King, maar ook Rocco Gatto, de plaatselijke molenaar die weigerde zijn molen stil te zetten tijdens de begrafenis van een maffialid en drie weken later vermoord werd. Het biljet met Mandela erop kan hij niet zo snel vinden, een citaat van Mandela heeft hij wel direct bij de hand: “We hebben jullie medelijden niet nodig, alleen gerechtigheid”.
Vooral toen Riace een voorbeeld werd voor andere plaatsen in de omgeving greep de Italiaanse overheid in. Met de recente veroordeling als gevolg. Lucano kondigt aan in hoger beroep te gaan. Maar hij is blut, het geld voor een advocaat heeft hij niet.