Veroorzaakt de coronacrisis een babyboom?

'Over negen maanden een heuse babyboom,' kopt Viva.nl. Ze zullen als 'coronials' door het leven gaan, en over tien jaar zijn het puberende 'quarantieners'. Meer tijd voor elkaar, betekent meer seks, stelt Viva. Maar is dat wel zo?

Het NRC plaatst een artikel waarin seksuologe Eveline Stallart aan het woord komt. Zowel een babyboom als een groot aantal scheidingen zou haar niet verbazen. "Hoogoplopende gevoelens kunnen van alles in beweging zetten," zegt Stallart in het interview. Levensveranderende gebeurtenissen hadden in het verleden vaker een babyboom tot gevolg, zo noemt de krant de bevrijding vlak na de Tweede Wereldoorlog.

Maar de tijd is veranderd. Jan Latten is hoogleraar demografie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij denkt dat de coronacrisis juist gaat zorgen voor een daling van het aantal geboortes. "Anticonceptie en gezinsplanning bepalen het moment om een kind te krijgen. Samenwonende koppels zullen niet ineens in tijden van crisis de anticonceptie achterwege laten en hun plannen omgooien."

Een crisis brengt veel onzekerheden met zich mee. Hebben we zo nog wel een baan? Hebben we genoeg inkomen? Kunnen we de huur nog betalen? Hoe onzekerder de tijden, hoe minder baby’s geboren worden. "Millennials hebben verschillende onzekerheden: de woningcrisis, de klimaatverandering en nu ook nog de coronacrisis. Dit zijn geen ideale omstandigheden om een gezin te stichten," legt Latten uit.

Het CBS concludeert in een onderzoek uit 2012 dat ‘als het vertrouwen in de economie afneemt, niet alleen grote aankopen worden uitgesteld, maar ook demografische beslissingen zoals trouwen of kinderen krijgen.’ Latten ziet ook dat mensen vaker kiezen voor het krijgen van kinderen als het economisch goed gaat: "De afgelopen jaren ging het op macroniveau economisch goed, maar we zagen ook al dat het krijgen van kinderen werd uitgesteld. Door de woningcrisis en de flex-economie met veel tijdelijk werk, zakte het aantal geboortes ook al voor de coronacrisis. De inkomenszekerheid valt vaker weg. Nu economisch slechtere tijden voor de deur staan, zal het aantal geboortes niet opeens stijgen."

Hoe zit het met een vertraagde babyboom? In bovenstaande Instagrampost toont NOS op 3 hoe andere virussen van invloed waren op het aantal geboortes. Bij vorige epidemieën, zoals ebola, sars en zika, daalde het aantal eerst voordat het toenam. Er wordt een soort 'inhaalslag' gemaakt. Latten: "Er komt in Nederland vast ooit een inhaalmoment, maar dan wordt zeker niet alles ingehaald. De hoeveelheid geboortes fluctueert altijd. Na een diepe recessie zijn we altijd veel langer bezig met opkrabbelen, dan dat het duurde voor de economie om in te storten."

"Het is te verwachten dat de economische effecten langer gaan duren. Het IMF refereert al aan de crisis van de jaren dertig. Dat betekent ook dat we minder geboortes krijgen. Op individueel niveau zullen jonge mensen kinderen uitstellen. Als ze later de kans krijgen, willen ze misschien toch kinderen. Maar in praktijk is een deel van de mensen die het hebben uitgesteld, inmiddels onvruchtbaar of gescheiden. Of ze willen door een andere reden geen kinderen meer. Ik verwacht dat koppels de eerstkomende twee jaar kinderen uitstellen. Of het kindertal op lange termijn herstelt, is afhankelijk van de economische omstandigheden. Maar een babyboom voorzie ik zeker niet."

Koppels die romantisch in isolatie de liefde bedrijven met een golf van baby’s tot gevolg, hoort bij het hoopvol dromen over de toekomst. Een trend die we bijvoorbeeld ook zagen in speculaties over de positieve invloed van de coronacrisis op het klimaat. Demograaf Alison Gemmill zegt in New York Times dat het idee heerst dat mensen niks beters te doen zullen hebben omdat ze samen opgesloten zitten. "Maar mensen zullen toch anticonceptie gebruiken."

Om het artikel op een positieve noot te eindigen: twee panda’s hebben wél eindelijk gepaard met welverdiende privacy tijdens de coronacrisis in deze dierentuin. Zij hebben, zo schrijft NYT, duidelijk geen zorgen over zorgkosten of hun baan.