"Feminisme? Nee hè, daar gaan we"

Konden we niet beter een onderwerp behandelen waarover de meningen wat minder lijnrecht tegenover elkaar staan, dacht ik. Dat doen andere programma's al ruim voldoende. Bovendien, De Publieke Tribune is er niet om een debat tussen meningen te faciliteren, maar om tot een dialoog tussen ervaringen te komen. Om normale burgers die tegen systemen of regelgeving aanlopen een kans te geven verantwoordelijk bestuurders en beleidsmakers in de ogen te kijken en prangende vragen voor te leggen.

Al gauw werd er toegespitst: gescheiden moeders.

Terwijl ik de strijd om gelijkheid tussen man en vrouw een warm hart toe draag, had ik als enige man op de redactie het gevoel wat tegengas te moeten geven. En gescheiden vaders dan? Die hebben het ook niet altijd even makkelijk na een scheiding. Verhalen over vaders wiens rechten bij omgangsregelingen in de praktijk vaak ondergesneeuwd worden door die van de moeder zijn er legio. Scheiden is lijden, punt. Waarom zouden we de problemen van moeders boven die van vaders moeten plaatsen?

Nog scherper dan: de sociaal-economische status van gescheiden moeders.

Nu kwamen we ergens. Want wat blijkt, waar bijna de helft van de Nederlandse vrouwen financieel niet op eigen benen kan staan, leeft zelfs een kwart van de alleenstaande moeders onder de armoedegrens. Daar kwam de Nederlandse parttime-mentaliteit al om de hoek kijken. Van Sander Schimmelpenninck leerde ik altijd dat het kwam omdat Nederlandse vrouwen gewoon te weinig werken. Tweederde kiest namelijk meteen na haar opleiding voor parttime werk, nog voordat ze een man of kinderen heeft. Vrouwen moesten maar eens hun economische en maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen, schreef hij onlangs in de Volkskrant.

Maar van de gescheiden moeders die bij ons op de tribune zaten klonken er andere geluiden. Jamaa Taharasst had zichzelf bijvoorbeeld voorgenomen dat ze het anders zou aanpakken dan haar moeder, die sterk afhankelijk was van haar vader. Het liep helaas anders. "Na een scheiding komt de zorg van het kind vaak helemaal bij de moeder te liggen."

Of neem Marijke Krijgsman, die nooit financieel afhankelijk was van haar partner. Met de komst van hun kinderen bleef hij ondanks gemaakte afspraken doorwerken. "En dan sta je. Toen heb ik mijn verantwoordelijkheid genomen en ben ik thuis gebleven." Na de scheiding belandde ze in de bijstand.

En Martine Braal ging na de geboorte van haar dochter minder en in een lagere functie werken, waardoor ze financieel afhankelijk werd. "We hebben daar echt nooit een discussie over gehad, dat was gewoon zo. Hij werkte vijf dagen, dus ik drie." Na de scheiding kon ze geen eigen huurwoning vinden en moest ze noodgedwongen terug intrekken bij haar ouders.

Na ruim een halve eeuw strijd om meer economische gelijkheid tussen man en vrouw, verdienen jonge vrouwen tegenwoordig gemiddeld meer dan jonge mannen. Dat komt doordat ze vaker hoogopgeleid zijn. Vrouwen kunnen daarmee prima voor hun eigen inkomen zorgen, zou je zeggen.

Hoewel jonge vrouwen tegenwoordig meer verdienen dan jonge mannen en dus prima voor hun eigen inkomen kunnen zorgen, vallen we zodra we kinderen krijgen voor een groot deel terug in traditionele rolpatronen. En ook dat is geen probleem – zolang we bij elkaar blijven. Maar nu ruim één op de drie huwelijken geen standhoudt, blijven met name moeders vaak berooid achter.

Of we ook niet moe werden van de manische meningenmachine, vroeg onze koning deze kerst. Ik begreep precies wat hij bedoelde. Gelukkig is het in deze eerste aflevering van het nieuwe seizoen De Publieke Tribune niet de mening die botviert, maar de ervaring die telt.

Het woord is aan de moeders.