Ze zeggen tegen jullie:
“Het hoort erbij
En kansen moet je pakken”
Maar hoe doe je dat
dat kansen pakken
als er spaanders vallen
van het vele hakken?
Van verzorgingsstaat naar participatie
Hoe weinig rijmt die tocht op vrolijke creatie
op groei van hén, de bloem der natie
Op morgenstond en goud in de mond
op GGD en GGZ en psychisch gezond
Waar is vrijheid en waar een kattenkooitje?
Het is en blijft hier zo’n teringzooitje.
“Ik zie ertegen op dat ik verdwaal”, zegt Harry
Dat is wat ík voel, wat ík ben
Dat zijn nou precies de zinnen
waar ik Nirav me in herken
Maar ik hou ze achter
ik hoor mezelf remmen en stremmen
En toch en toch
In alle zinnen van de film zal ik mijzelf herkennen
Wij zijn alle stemmen die Harry in zich hoort
Ik hoorde al zijn stemmen in het debat
in ieder woord
Zo vraagt iemand in de film
“Wat is normaal? Wie is normaal?”
Als ik het debat zo hoor
Niemand hier, in deze zaal
Ik hoor ze zeggen:
“Ik maak niks mee”
En wij dan wel, meneer mevrouw
Wat is óns wel en wee?
“Ondertussen in het oude huis”
Zoveel zinnen die ik hoorde
gaan op voor ons eigen leven heel even
We kunnen er op wachten
‘Ondertussen in het oude huis’,
hoorde ik, en ik denk:
het oude huis van mijn gedachten.
En zo beschrijft de film het leven van u en mij
misschien nog wel het best:
“alleen even de IKEA-spullen neerzetten
en dan alleen nog maar ..de rest”
We zien deze mensen met hart en ziel
Van het maken van de pap
tot het besturen van de scootmobiel
Van: “ik ben het hier zó zat”
Tot: “wat ben je toch een schat”
In een leiding op het plafond
klinkt gelach en gehuil
In een katje in het kooitje
en in een prachtige “fautuil”.
Dan hoor je de stemmen:
“zal het weer beginnen?”
Met geesten in het groen
en vreselijke opdrachtzinnen
En Harry, hóe gezond zijn al die stemmen
als ze zingen in het koor:
“De participatiewet interesseert me niet
De hond gaat altijd voor”!
Is dit misschien de basis van de participatiewet:
die debatuitspraak: ‘Niet alle verwarring is GGZ’
Harry , Tiny, Sonja
Je hoort hoe ze hun wijsheid
naar ons toe zitten te fluisteren:
Je las het op de doek van Harry:
‘Altijd naar binnen luisteren’
En al leven wij in de ratrace
van de strijd om het virtuose
van al het blije en het boze:
als je niet genoeg slaapt, mevrouw
kom je in de psychose
En in het vervelendste geval
ben je het al
In die film hoor ik de stem van Maartje
dwars door alle pijn:
In het leven kunnen wij allemaal
de ‘impact producer’ zijn
Veel ideeën aan tafel en in het publiek
Maar wees gerust: “het gaat over drie mensen
Het is geen film over een problematiek”
Waar gaat die film over? Nou, volgens mij
niet over problematiek,
niet over drie mensen
maar over ons, over jou en mij
Wij zijn allemaal bang zo bang
en wij allen dwalen eeuwig door de gang
Ik hoor: het gaat om de hoop
en om het vertrouwen dat je hebt
En misschien iets minder
over de screening en om bedden op recept
Het vertrouwen geeft de moed
en geeft het échte ferme
En dán zal beschermd wonen
iedereen beschermen
Ik hoorde Harry, Sonja, en Tine
én ik hoorde Marjan, Hugo en Jacobine
En ik denk nu aan het einde van de tijd:
misschien is er tussen jullie heel weinig onderscheid
Als dát is waar je werkelijk voor kiesta
Dan is het nooit meer: “Hasta la vista!”
Nirav Christophe, 8 april 2015
Lector / Professor Performative Processes at HKU (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht)