Dit is de simpele oplossing voor stress en burn-outs

"Ken je die ene mop," vraagt actrice Eva van der Post op het podium van de Rode Hoed, aan het eind van haar monoloog. "Er komen twee mensen bij elkaar. Zegt de één tegen de ander: 'Ik ben gelukkig'." 

Een stilte valt in de zaal na de ietwat wrange mop. Het moge duidelijk zijn: het avondprogramma van de Dag van de Imperfectie in de Rode Hoed in Amsterdam is begonnen. Deze dag, georganiseerd door Stichting Vitamine Z in samenwerking met vier andere organisates, is bedoeld om aandacht te vragen voor het toenemende aantal mensen dat kampt met burn-outs, stress, depressies, faalangst en prestatiedruk. Klapstuk van deze avond is het gesprek over de kracht van imperfectie tussen Denker des Vaderlands Daan Roovers en psychiater Dirk De Wachter.

Het liefst zou De Wachter deze avond thuis zijn gebleven, een boek lezen, glaasje wijn erbij, zegt hij als hij plaatsneemt op het podium. "Maar als de Denker des Vaderlands je vraagt voor zo'n avond..." 
"Tsja, dat is natuurlijk onweerstaanbaar," antwoordt Roovers.

Ze zitten naast elkaar op het podium voor een uitverkochte zaal. Het publiek is een mix van jong en oud. Blijkbaar is het belang van imperfectie een thema dat bij mensen van alle leeftijden speelt.

En eigenlijk is de boodschap van De Wachter, zoals hij zelf zegt, simpel: we moeten de gewoonheid meer omarmen. "Alles moet tegenwoordig leuk en fantastisch zijn. Maar de wonderen van de wereld bestaan niet uit reizen naar de Kaaimaneilanden, waar je in een bubbelbad zit tot je vel helemaal gerimpeld is," zegt De Wachter.

"De ongelofelijke wonderlijkheid zit in de doodgewone dingen. Dat je thuis komt na een rotte werkdag en je geliefde aan je vraagt hoe het gaat en een kopje koffie voor je maakt. Ik pleit voor de wonderlijkheid van het leven, maar die zit veel dichterbij dan we denken."

Om die wonderlijkheid van het gewone tastbaar te maken, bedacht De Wachter een geschenkbon. Niet voor een overnachting in een driesterrenhotel of een luxueuze lunch, maar gewoon om thuis in de tuin te zitten. "Heel belachelijk eigenlijk. Maar dat idee is getwitterd over half Vlaanderen."

"Maar," vraagt Roovers, "als het allemaal zo makkelijk is, waarom komen er dan zoveel mensen op deze avond af?" 
"Dat zei mijn vrouw ook," zegt De Wachter. "Voor ik van huis ging, vroeg ze me: 'Maar waar komen die mensen nou voor? Wat je vertelt, dat is toch zo eenvoudig, dat weet toch iedereen?'"

De Wachter kan niet anders dan zijn vrouw gelijk geven. "Mensen herkennen wat ik zeg van wat ze zelf al dachten. Dat dan iemand die wat gestudeerd heeft datzelfde zegt, stelt mensen gerust. Het is een soort goedkeuring voor mensen om soms gewoon een avond thuis te blijven, in plaats van naar het meest fantastische feest te gaan."

Tekst gaat verder na afbeelding

De werking van verbinding ziet De Wachter terug in de groepssessies van zijn patiënten. "De gesprekken die zij hebben met elkaar, werken vaak beter dan gesprekken met een psychiater. Alleen tegenwoordig is er blijkbaar een psychische diagnose nodig voordat we met elkaar gaan praten.

"Maar je kan het ook zónder diagnose hebben over leed waarmee je te maken hebt. Juist als je ook in de ongelukkige momenten met anderen kan zijn, ontstaat een verbintenis die de schoonheid van het leven maakt."

Roovers kan een luide hoestbui niet onderdrukken en brengt het advies van De Wachter om over je problemen te praten gelijk in praktijk. "Heeft iemand in de zaal misschien een Fisherman Friends?"

Binnen een paar tellen heeft ze een snoepje om haar kriebelhoest te verlichten. "Kijk, je moet het gewoon zeggen als je het moeilijk hebt," zegt ze lachend.

Roovers vraagt zich af of we in deze tijden van stress en drukte meer te lijden hebben dan vroeger. "Nee," zegt De Wachter. "Lijden is van alle tijden en vroeger was dat erger dan nu. Ik wil dus ook zeker niet zeggen dat we terug moeten naar vroeger."

"Maar in de grootstedelijke milieus van nu zie ik dat de mensen naast elkaar leven zonder elkaar te kennen. In hun ikkige studio’s, achter hun laptop met een diepvriespizza. Op den duur is het focussen op de 'ik' en de persoonlijke successen zeer leeg, denk ik.  

Tekst gaat verder na afbeelding

Een perfect einde aan dit artikel zou nu een terugkoppeling zijn naar het begin van dit verhaal en dat daarin dan duidelijk de boodschap van het artikel naar voren komt. Het zou misschien moeten gaan over de mop van Van der Post en over dat de één nu tegen de ander zou zeggen dat hij ongelukkig was, in plaats van gelukkig. 

Maar aangezien dit een artikel is over de Dag van de Imperfectie, hoeft zo'n perfect einde aan dit stuk niet. En stopt het gewoon hier.